Home/Specialismen/Onderzoeken en behandelingen/

Voedingsadvies bij lactose-intolerantie

Krijgt u last van uw maag en darmen als u producten neemt met lactose? Dan heet dit lactose-intolerantie. Hieronder vindt u adviezen om de lactose in uw voeding te beperken. Uw klachten zullen minder worden of verdwijnen als u zich houdt aan deze voedingsadviezen.

Lees meer

Specialismen en team

Diëtetiek

Afspraak en contact

088 979 28 30
ma t/m vr van 08.00 – 16.30 uur

dietetiek@haaglandenmc.nl

Locatie

Direct naar:

Over voedingsadvies bij lactose-intolerantie

Wat is lactose?

Lactose heet ook wel melksuiker. Lactose zit van nature in melk, melkproducten en in eten en drinken waarin melk is verwerkt. De meeste lactose zit in:

alle soorten gewone koemelk (volle, halfvolle, magere), schapenmelk, geitenmelk, paardenmelk, kamelenmelk, ezelinnenmelk, buffelmelk en moedermelk
vla, yoghurt, pap, pudding, mousse, yoghurtdrank en biogarde
alle soorten kwark, sour cream (zure room), crème fraîche, hangop, slagroom, (half)room en garderoom
chocolademelk en karnemelk
koffieroom, koffiemelk, koffiemelkpoeder en koffiecreamer
zachte kaas, smeerkaas, smeltkaas, zuivelspreads, buitenlandse kaas, verse kaas, zachte geiten- en schapenkaas
(slag)roomijs, yoghurtijs en milkshake
Hüttenkäse, kefir, cottage cheese en mozzarella
zuiveldranken als Rivella en Taksi
probiotica zoals Yakult en Actimel
vlees vervangende producten op basis van zuivel

Wat is lactose-intolerantie?

U heeft het eiwit lactase nodig om lactose te kunnen verteren. De wand van de dunne darm maakt lactase aan. Gebeurt dat bij u niet of niet genoeg? Dan kan de lactose in uw voeding niet of niet helemaal worden verteerd. Dit heet lactose-intolerantie.

Lactose-intolerantie kan verschillende klachten geven. Veel mensen met lactose-intolerantie hebben last van buikpijn, kramp, misselijkheid, een dikke buik, veel winden laten en diarree.

Het is verschillend hoeveel last iemand heeft van deze klachten. Het verschilt ook per persoon bij hoeveel melk en/of melkproducten deze klachten ontstaan.

Wat is de oorzaak van lactose-intolerantie?

Lactose-intolerantie is vaak erfelijk. U lichaam maakt dan te weinig lactase. Dit blijft uw hele leven zo. Andere oorzaken van lactose-intolerantie zijn een darmontsteking, darminfectie of een darmoperatie waarbij de darmwand is beschadigd. In deze gevallen gaat de lactose-intolerantie weer over. Als de darm hersteld is, zal de darm dan namelijk weer genoeg lactase aanmaken.

Persoonlijk advies bij lactose-intolerantie

Niet iedereen met lactose-intolerantie reageert hetzelfde op minder lactose in het eten en drinken. Daarom krijgt u een persoonlijk voedingsadvies. Het is de bedoeling dat uw klachten door dit advies minder worden of weggaan. Na verloop van tijd kunt u dan weer stap voor stap meer lactose gaan gebruiken. Doe dat altijd in overleg met uw diëtist. Zo kunnen we onderzoeken hoeveel lactose u kunt verdragen zonder klachten te krijgen. Als we dat weten, geven we u een definitief voedingsadvies.

Neem zo weinig mogelijk producten met lactose

Lactose zit vooral in het eten en drinken dat we noemden in het hoofdstukje ‘Wat is lactose?’. Neem hier zo weinig mogelijk van. Dan worden de klachten van lactose-intolerantie normaal gesproken minder. We zeggen in dit geval dat u een lactosebeperkt dieet volgt.

Heeft u na het beperken van lactose in uw voeding nog steeds klachten?

Het is per persoon verschillend hoeveel lactose hij of zij nog kan verdragen. De meeste mensen kunnen zure melkproducten zoals yoghurt, karnemelk, roomboter en/of smeerkaas bijvoorbeeld nog wel verdragen. De voorwaarde daarbij is dat u er niet te veel van neemt. Maar het kan zijn dat u toch nog klachten houdt als u de hoeveelheid lactose in uw voeding beperkt. Lees hieronder wat u dan kunt doen.

Belangrijke informatie als een lactosebeperkt dieet uw klachten niet genoeg vermindert

Houdt u klachten als u de voedingsmiddelen niet meer neemt die hierboven staan? Zorg er dan voor dat u nog minder lactose binnen krijgt via uw eten en drinken. Dit kunt u doen door de voedingsmiddelen hieronder ook niet meer te nemen:

roomboter en koekjes/croissants op basis van roomboter
voedingsmiddelen waarin melk zit, zoals groente a la crème, puddingbroodjes enzovoort
slagroomgebak, kwarkgebak

U volgt hierdoor niet meer een lactosebeperkt dieet, maar een lactosevrij dieet.

Lees de etiketten
Bij een lactosevrij dieet neemt u geen voedingsmiddelen waarin melk en bestanddelen van melk zijn verwerkt. Deze ingrediënten moeten volgens de wet op het etiket staan. Lees daarom altijd het etiket om te zien of een voedingsmiddel wel of niet binnen uw dieet past. Als een van de volgende ingrediënten op het etiket staat, zitten er bestanddelen van melk in het eten of drinken:

magere melkbestanddelen, droge melkbestanddelen
boterconcentraat, boterolie, boter(poeder), melkvet, melkzout
wrongel, wei, weipoeder, melkpoeder, melkderivaat, caseïne, caseïnaat, melkeiwit, gehydrolyseerd melkeiwit, lactose, melksuiker
lactalbumine, lactoferrine, beta-lactoglobuline, lactoperoxidase, lactoval, recaldent, transglutaminase, nisine (E234)

Gebruik voedingsmiddelen die melk vervangen
In melk zitten belangrijke voedingsstoffen, zoals vitamine B12 en calcium. Bij een lactose beperkt dieet en een lactosevrij dieet moet u voedingsmiddelen nemen die melk vervangen. In uw persoonlijk advies staat hoeveel voedingsmiddelen u moet nemen die melk vervangen. Dit hangt af van uw leeftijd en van hoeveel melkproducten u nog kunt gebruiken.

Enzympreparaat
De apotheek verkoopt enzympreparaten waarin lactase zit. Het enzympreparaat lactase zorgt ervoor dat de lactose (deels) wordt afgebroken als u een product neemt met lactose. U kunt de preparaten kopen in de vorm van tabletten, kauwtabletten of druppels.

Aanvullende preparaten
In overleg met de diëtist kunt u eventueel een aanvullend preparaat nemen waarin vooral calcium, vitamine B1 en vitamine B2 zit. Eet u geen vlees? Dan zal de diëtist een preparaat adviseren waarin ook vitamine B12 zit.

Voedingscentrum-app ‘Kies Ik Gezond?’
Het Voedingscentrum heeft de ‘Kies Ik Gezond?’-app ontwikkeld. In deze app bepaalt u zelf waar u op wilt letten. U kunt bijvoorbeeld ook lactose ingeven. De app helpt u vervolgens producten te kiezen waarin geen lactose zit.

Medicijnen
Ook in medicijnen, vitaminepreparaten en zoetjes kan een beetje lactose zitten. De meeste mensen met lactose-intolerantie hebben hier geen last van. Heeft u hier wel last van? Dan is er van sommige medicijnen, vitaminepreparaten en zoetjes ook een variant zonder lactose.

Wat kunt u wel eten als u een lactosebeperkt dieet volgt?

Broodmaaltijden

bruin-, volkoren-, rogge-, witbrood of geroosterd brood, broodjes, matses, toast, beschuit, crackers, knäckebröd, ontbijtkoek
margarine of halvarine
harde kaassoorten, pindakaas, vleeswaar of vis, eventueel ei (gekookt of gebakken)
zoet beleg
rauwkost of fruit als tomaat, komkommer, wortel, sterkers, appel, banaan enz.
thee of koffie, eventueel met suiker en lactosebeperkte melk
een glas lactosebeperkte melk, of chocolademelk gemaakt van lactosebeperkte melk (met cacaopoeder en naar wens suiker)
pap of vla gemaakt van lactosebeperkte melk
fruit, vruchtensap of groentesap als tomatensap

Warme maaltijden

soep of bouillon; klaargemaakt zonder melkproducten
een portie vlees, vis of vleesvervanging als ei, kaas, peulvruchten of sojaproducten (gebruik bij het paneren van vlees of vis lactosebeperkte melk)
een portie jus of saus (de saus kunt u maken van vis- of groentenat of bouillon en/of lactosebeperkte melk)
een portie groente en/of rauwkost
margarine of halvarine en/of olie, mayonaise, slasaus
een portie gekookte of gebakken aardappelen, patat of puree (van lactosebeperkte melk) of rijst, macaroni, spaghetti, mie, mihoen of peulvruchten
een schaaltje vla, pap of pudding, gemaakt met lactosebeperkte melk en/of een portie fruit, compote of vruchtenmoes

Tussendoor

thee of koffie, eventueel met suiker en lactosebeperkte melk
limonade, frisdrank en mineraalwater
lactosebeperkte melk, of chocolademelk gemaakt van lactosebeperkte melk en cacao
pap of vla gemaakt van lactosebeperkte melk
fruit, vruchtensap of compote
brood, beschuit en dergelijke met of zonder beleg, stukjes kaas of worst, zoutjes, noten en dergelijke
tussendoortjes als snoepjes, kaakjes, koek, gebak (geen kwark- en yoghurtgebak, voedingsmiddelen waarin roomboter zit en puddingbroodjes), waterijs of sorbetijs op basis van vruchten

Alternatieven voor melk

Sojamelk en sojatoetjes. Aan sommige soorten sojamelk en sojatoetjes is extra calcium toegevoegd. Neemt het liefst deze.
Sojapoeder gebruiken om melk te maken door het poeder te mengen met water. Van deze melk kunt u dan pap, vla, pudding of chocolademelk maken. Maar u kunt de zelfgemaakte melk ook in de koffie doen, gebruiken voor het maken van saus en puree enzovoorts. Melkpoeders op sojabasis kunt u kopen in blikken bij de apotheek, de drogist of in grote supermarkten.
U kunt Kerulac/Disolact druppels of capsules gebruiken in melkdranken. Deze druppels zetten de lactose in de melk om, zodat lactosebeperkte melk ontstaat. U kunt de druppels kopen bij de apotheek.

Vragen over voedingsadvies bij lactose-intolerantie?

Heeft u na het lezen van deze informatie nog vragen? Dan kunt u ons op de volgende manieren bereiken:

U kunt van maandag tot en met vrijdag van 08.00 tot 16.30 uur bellen met een diëtist van het ziekenhuis. U bereikt ons op telefoonnummer 088 979 28 30.
U kunt ook een e-mail sturen naar dietetiek@haaglandenmc.nl. Vermeld in de e-mail uw HMC-patiëntennummer.
U kunt uw diëtist verder vragen stellen via een e-consult op patiëntenportaal mijnHMC.

Broodkruimels