Sigmoïdoscopie: onderzoek van de endeldarm

Over sigmoïdoscopie: onderzoek van de endeldarm

U krijgt een sigmoïdoscopie. Dit is een onderzoek van de endeldarm. Hier leest u meer over dit onderzoek en over de voorbereiding die nodig is voor het onderzoek.

Wat is een sigmoïdoscopie?

Een sigmoïdoscopie is een onderzoek waarbij we de binnenkant (het slijmvlies) van de endeldarm bekijken. De endeldarm is het op 1 na laatste deel van de dikke darm.

We doen het onderzoek met een endoscoop: een flexibele, bestuurbare slang met ingebouwde videocamera. De arts schuift de endoscoop via uw anus in de dikke darm. Met een sigmoïdoscopie kunnen we afwijkingen zoals ontstekingen, zweren, bloedingen, poliepen, vernauwingen en gezwellen ontdekken. Een MDL-arts (Maag-, Darm- en Lever-arts) of verpleegkundig endoscopist doet dit onderzoek, met hulp van 2 verpleegkundigen. Een verpleegkundig endoscopist is een gespecialiseerd verpleegkundige die is opgeleid om darmonderzoeken te doen.

Afbeelding van de maag (bovenin) en de dikke darm.

Als u niet kunt komen

Kunt u niet komen op de afgesproken tijd? Bel dan zo snel mogelijk (uiterlijk 24 uur voor de afspraak) de afdeling Endoscopie om uw afspraak af te zeggen of te verplaatsen. Dit kan maandag tot en met vrijdag van 08.30 tot 16.30 uur via telefoonnummer 088 979 43 37. Belt u niet of te laat? Dan moet u betalen voor de afspraak.

Gespecialiseerde artsen

Op de afdeling Endoscopie werken maag-, darm- en leverartsen (MDL-artsen) en longartsen. Een team van endoscopieverpleegkundigen helpt hen. HMC is een opleidingsziekenhuis. Dat betekent dat soms een arts in opleiding tot MDL-arts het onderzoek doet. Dit gebeurt onder toezicht van de MDL-arts.

Hoe gaat de voorbereiding van de sigmoïdoscopie?

Bij de afspraakbevestiging heeft u een recept voor laxeermiddelen gekregen. Wij raden u aan om dit direct af te geven bij de apotheek.

Om het onderzoek goed te laten verlopen, is een goede voorbereiding belangrijk. De darmen moet goed schoon zijn. Alleen dan kunnen we de binnenkant van de darm goed bekijken. Hieronder leest u wat u wel en niet moet doen. Lees dit goed door en doe wat hieronder staat.

Gebruik van medicijnen

Als u medicijnen gebruikt, moet u deze uiterlijk innemen 2 uur voordat u begint met het laxeren met Picoprep.
Gebruikt u orale anticonceptie (‘de pil’)? Dan moet u er rekening mee houden dat de pil minder goed kan werken tijdens de periode dat u het laxeermiddel gebruikt.

Medicijnen bij diabetes (suikerziekte)
Heeft u suikerziekte? Neem dan contact op met uw behandelend arts of diabetesverpleegkundige. Zij kunnen u informatie geven over het aanpassen van uw medicijnen tijdens het voorbereiden van uw darmen en op de dag van het onderzoek zelf.

Bloedverdunnende medicijnen
Als u bloedverdunnende medicijnen gebruikt, is het belangrijk om dit met uw arts te bespreken. Bloedverdunnende medicijnen zijn bijvoorbeeld Acenocoumarol, Fenprocoumon, Clopidogrel, Persantin en de antistollingsmiddelen Dabigratan, Rivaroxaban en Apixaban. In overleg met uw behandelend arts besluiten we of u tijdelijk moet stoppen met het gebruik van deze medicijnen. Is dat zo? Dan zal de arts u vertellen wanneer u moet stoppen. Als u bent aangesloten bij de Trombosedienst, dan zullen zij het tijdelijk stoppen van de bloedverdunnende medicijnen met u regelen.

Met Aspirine (acetylsalicylzuur) en Ascal (carbasalaatcalcium) hoeft u niet te stoppen voor het onderzoek.

IJzertabletten
Door ijzertabletten wordt de darmwand zwart. Daardoor kunnen we de binnenkant van de darm minder goed bekijken. Als u ijzertabletten gebruikt, moet u hier daarom een week voor het darmonderzoek mee stoppen. Na het onderzoek mag u de ijzertabletten weer innemen.

Voorbereiding van de darm

Om de darm leeg en schoon te krijgen voor het onderzoek moet u een dieet volgen, de laxeermiddelen nemen en veel drinken.

Om de binnenkant van uw darm goed te kunnen bekijken, mag er tijdens het onderzoek geen ontlasting (poep) in uw darm zitten. Daarom krijgt u een recept voor het laxeermiddel Picoprep. U kunt dit laxeermiddel bij uw eigen apotheek ophalen. Houdt u verder aan de instructies hieronder.

1 dag voor het onderzoek

• U mag ontbijten en lunchen tot 14.00 uur. U mag geen salade en volkorenproducten eten. Na 14.00 uur mag u niets meer eten.
• Drink alleen heldere vloeistoffen: water, heldere appelsap, heldere thee, heldere gezeefde drinkbouillon.
• U mag geen drank drinken met een rode kleur, zoals bietensap of druivensap.
• U mag geen drank drinken met alcohol of koolzuur.
• We raden u aan om ook bouillon te drinken, omdat hierin zout zit.
• Neem om 19.00 uur het zakje Picoprep in. Los de inhoud van het zakje op in 150 ml koud water, roer het 2 à 3 minuten en drink het in 1x op.
• Drink hierna 2 liter heldere vloeistoffen binnen 2 uur. Neem om de 10 minuten een glas.
• U kunt het koud krijgen tijdens het laxeren. Ook kunt u hoofdpijn krijgen. U mag hiervoor paracetamol innemen.
• U kunt last krijgen van pijn en irritatie rond de anus. U kunt zalf aanbrengen rond de anus tegen de pijn en irritatie. U mag geen vaseline gebruiken.

Dag van het onderzoek

Op de dag van het onderzoek mag u niet eten. Wel mag u tot 2 uur voor het onderzoek heldere vloeistoffen drinken, zoals water, thee en appelsap.

Wat neemt u mee naar het ziekenhuis?

Op de dag van het onderzoek neemt u uw HMC-patiëntenpas mee naar het ziekenhuis. Bent u uw patiëntenpas vergeten of kwijt? Of heeft u geen patiëntenpas? Laat u dan alstublieft een nieuwe pas maken bij de inschrijfbalie in de centrale hal.
Trek voor het onderzoek kleding aan die makkelijk zit. Laat sieraden en andere waardevolle zaken thuis. Het is handig om een tas mee te nemen om uw kleding in te bewaren tijdens het onderzoek.

Waar moet u zich melden?

Het onderzoek gebeurt op de afdeling Endoscopie. U meldt zich 30 minuten vóór de afgesproken tijd bij de balie. Die tijd is nodig voor het verder schoonmaken van uw darmen voor het onderzoek.
Wij proberen u op het afgesproken tijdstip te helpen. Het kan gebeuren dat u toch moet wachten door bijvoorbeeld een spoedgeval of andere onverwachte gebeurtenissen. Wij vragen hiervoor uw begrip.

Hoe gaat de sigmoïdoscopie?

• De verpleegkundige haalt u op uit de wachtkamer en brengt u naar de voorbereidingskamer.
  U moet zich voor een deel uitkleden en krijgt een ziekenhuisjas aan.
• Om uw darmen nog verder schoon te maken, krijgt u nog 1 klysma. Een klysma is een darmspoeling. U kunt daarna nog naar de WC.
• De endoscopie-verpleegkundige brengt u hierna naar de onderzoeksruimte. Daar gaat u op uw linkerzij op de onderzoekstafel liggen, met uw knieën zo hoog mogelijk opgetrokken.
• Als u nog vragen heeft over het onderzoek, dan kan u deze stellen aan de verpleegkundige of aan de arts.
• We stellen enkele vragen aan u voordat het onderzoek begint. Dit noemen we de ‘time-out’ procedure.
• We brengen de endoscoop in via uw anus en schuiven deze langzaam op door de dikke darm. Daarna trekken we de endoscoop weer langzaam terug.
• Via de endoscoop blazen we lucht in de darm. Dit helpt om de darm beter te kunnen bekijken. Hierdoor kunt u darmkrampen krijgen. Waarschijnlijk laat u ook winden tijdens het onderzoek. Dat is heel normaal. Houd de winden vooral niet op. Hierdoor kunt u meer last krijgen van buikkrampen.
• Het onderzoek duurt ongeveer 15 minuten.

Wat zijn mogelijke ingrepen tijdens een sigmoïdoscopie?

De arts kan instrumenten door de endoscoop inbrengen. Zo kan de arts de volgende ingrepen doen:

Een stukje weefsel (biopt) afnemen
De arts kan stukjes weefsel (biopten) weghalen uit de wand van de darm. Deze biopten sturen we voor onderzoek op naar het laboratorium.

Een poliep weghalen
De arts legt een metaaldraadje als een lus om de poliep heen. Vervolgens leidt de arts een zwakke elektrische stroom door het metaaldraadje. Hiermee branden we de steel van de poliep door. U voelt hier niets van. De weggehaalde poliepen sturen we naar het laboratorium voor verder onderzoek.

Andere behandelingen
We kunnen tijdens het onderzoek ook een bloeding of een vernauwing behandelen.

Hoe gaat het na de sigmoïdoscopie?

Na het onderzoek gaat u terug naar de voorbereidingskamer. Daar kan u zich even opfrissen.
Als u nog veel last heeft van lucht in de darmen, dan kunnen we een dun slangetje (‘een schoorsteentje’) inbrengen in de anus. Hiermee kunnen we de lucht uit uw darmen laten lopen. Soms krijgt u direct na het onderzoek de voorlopige uitslag van de MDL-arts.

Welke klachten kunt u hebben na de sigmoïdoscopie?

De eerste tijd na het onderzoek kunt u last hebben van buikpijn, darmkrampen en een opgeblazen gevoel. Ook kan het zijn dat u veel winden laat. Dit is normaal. Het komt meestal door de lucht die we hebben ingeblazen tijdens het onderzoek. Het is belangrijk dat u die lucht snel kwijtraakt. Dit doet u door winden te laten. De pijn is dan vaak snel weer weg.

Zijn er bij u poliepen weggehaald of biopten afgenomen? Dan kan het zijn dat u de eerste uren na het onderzoek wat bloed verliest. Normaal gesproken worden deze klachten binnen enkele dagen minder en gaan dan ook helemaal weg.

Bel met de afdeling Endoscopie (tijdens kantooruren) of met de afdeling Spoedeisende Hulp als:

• de klachten erger worden
• u koorts krijgt
• u bloed blijft verliezen
• u veel bloed verliest (bijvoorbeeld een kopje vol)
• u andere klachten heeft die u niet vertrouwt

De telefoonnummers vindt u onderaan in deze informatie.

Wat zijn complicaties bij een sigmoïdoscopie?

Een complicatie is een medisch probleem wat soms gebeurt. Bij dit onderzoek zijn er bijna nooit complicaties. Ongeveer 2 van de 1.000 patiënten krijgt te maken met een complicatie.

De kans op een complicatie wordt groter als de arts tijdens het onderzoek een ingreep doet. Bijvoorbeeld het weghalen van een poliep. Als de arts tijdens het onderzoek een ingreep doet, dan krijgen 1 of 2 van elke 100 patiënten last van complicaties.

De meest voorkomende complicatie is een bloeding. Een bloeding kan tijdens of direct na het onderzoek gebeuren. Maar soms gebeurt de bloeding in de eerste week na het onderzoek.

Een heel ernstige complicatie die bijna nooit voorkomt, is een darmperforatie. Dit is een gaatje of scheurtje in de wand van de darm. 1 van elke 1000 patiënten die een darmonderzoek krijgen, krijgt een darmperforatie. De ontlasting (poep) uit de darm kan dan in de buikholte terechtkomen. Hierdoor kunt u een buikvliesontsteking krijgen. Dit is gevaarlijk. Daarom moet u bij een darmperforatie meestal een spoedoperatie krijgen.

Een bloeding of een darmperforatie komen vooral voor bij mensen die ontstekingen, vernauwingen of uitstulpingen (divertikels) in de darm hebben.

Wanneer krijgt u de uitslag van de sigmoïdoscopie?

Direct na het onderzoek krijgt u van de arts die het onderzoek doet een voorlopige uitslag. De definitieve uitslag van het onderzoek krijgt u van de arts die u behandelt in het ziekenhuis. Die vertelt u de uitslag bij uw volgende bezoek aan de polikliniek.

Vragen over de sigmoïdoscopie?

Heeft u na het lezen van deze informatie nog vragen? Dan kunt u bellen met de afdeling Endoscopie. De afdeling Endoscopie is bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 08.30 tot 16.30 uur via telefoonnummer: 088 979 43 37.

Bij spoed buiten kantooruren kunt u bellen met de Spoedeisende Hulp van HMC Westeinde: 088 979 23 80.

Voor deze informatie hebben we gebruikgemaakt van een folder van de Nederlandse Maag Lever Darm Stichting.