Samen beslissen: eerst chemotherapie of eerst opereren

Hoe werkt chemotherapie?

Chemotherapie is een aanvullende behandeling. Chemotherapie is bedoeld om kleine uitzaaiingen te vernietigen voordat het zichtbare uitzaaiingen worden. U kunt chemotherapie krijgen in combinatie met hormoontherapie en/of immuuntherapie. Uw oncoloog geeft aan waarvoor u in aanmerking komt en hoeveel dit de kans op terugkeer van de tumor kan verkleinen.

Voor of na de operatie

Hoe goed de chemotherapie werkt, hangt niet af van het moment dat u deze krijgt. Daarom kan de oncoloog de chemotherapie voor de operatie (neoadjuvant) of na de operatie (adjuvant) geven.

Het voordeel van chemotherapie vóór de operatie is dat de therapie de tumor kleiner kan maken. Dit kan ervoor zorgen dat de (plastisch) chirurg de borstsparende operatie beter kan uitvoeren.

Toediening

We dienen de chemotherapie toe op het dagcentrum in HMC Antoniushove. U krijgt de chemotherapie via een infuus. De toediening duurt twee tot vier uur. U kunt dezelfde dag naar huis. Tussen de behandelingen zit tijd om uw lichaam te laten herstellen van de bijwerkingen. De behandelduur hangt af van de kernmerken van de tumor en de medicijnen.

Mogelijke bijwerkingen

Veel voorkomende bijwerkingen tijdens de chemotherapie zijn:

• misselijkheid
• braken
• vermoeidheid
• haaruitval
• slijmvliesirritatie
• verminderde afweer met risico op infecties
• tintelingen of verminderd gevoel in handen en voeten

Een minder vaak voorkomende bijwerking is een allergische reactie. De meeste van deze bijwerkingen zijn tijdelijk. Veel bijwerkingen kunnen we redelijk tot goed tegengaan met medicijnen.

Bijwerkingen op de lange termijn zijn:

• Bij twee op de tien vrouwen vermindert de conditie en het concentratievermogen.
• Bij vier op de tien vrouwen vermindert de pompfunctie van het hart in de loop der jaren.
• Negen op de tien vrouwen van veertig jaar of jonger komen door chemotherapie in de overgang. Bij de meeste vrouwen is dit tijdelijk. Bij twee tot 35 op de honderd vrouwen is dit blijvend, waardoor zij onvruchtbaar worden. Als u een kinderwens heeft, is het mogelijk om uw eicellen of embryo’s in te vriezen voordat u begint met chemotherapie.

Kans op een succesvolle behandeling

Bij chemotherapie vóór de operatie (neoadjuvant) geldt: de chemotherapie is succesvol als de tumor vóór de operatie kleiner wordt. Uw arts meet de grootte van de tumor met lichamelijk en radiologisch onderzoek. De arts past eventueel het behandelplan aan. Bij vijf op de honderd vrouwen groeit de tumor, ondanks de chemotherapie.
Bij chemotherapie na de operatie (adjuvant) geldt: de chemotherapie is succesvol als de borstkanker niet meer terugkomt.

Uw arts kan het effect van chemotherapie na de operatie niet meten, omdat de chirurg de tumor al verwijderd heeft. Uit onderzoek blijkt dat chemotherapie bijdraagt aan een hogere overlevingskans.

Voor- en nadelen van chemotherapie voor of na de operatie

Voordelen chemotherapie voor de operatie

• De chemotherapie kan de tumor kleiner maken. Dit kan ervoor zorgen dat de chirurg de borstsparende operatie beter kan uitvoeren.
• Uw dokter kan het effect van de chemotherapie meten en past zo nodig het behandelplan aan.
• U heeft meer tijd om na te denken of u kiest voor een borstsparende behandeling of een borstverwijdering met of zonder reconstructie.
• U heeft eventueel tijd om een eicel in te vriezen (afhankelijk van het advies van uw oncoloog).

Voordelen chemotherapie na de operatie

• De eerste behandeling van de chirurg is de tumor operatief volledig te verwijderen.
• U heeft meer tijd om na te denken of u wel of geen aanvullende chemotherapie wilt.
• U heeft eventueel meer tijd om eicellen of embryo’s in te vriezen.

Nadelen chemotherapie voor de operatie

• De tumor in uw borst is nog aanwezig. Sommige vrouwen vinden dit vervelend.
• U heeft mogelijk last van bijwerkingen van de chemotherapie.

Nadelen chemotherapie na de operatie

• Tijdens een borstsparende operatie moet de chirurg vaak meer borstweefsel wegnemen dan wanneer u start met chemotherapie.
• U heeft last van bijwerkingen van de chemotherapie.