Opheffen van een stoma

Over opheffen van een stoma

U heeft een tijdelijk stoma van de dunne of dikke darm, omdat een deel van uw dikke darm is verwijderd. U krijgt een hersteloperatie om de stoma op te heffen.

Dikke darm

Het voedsel dat u eet, komt terecht in de dikke darm via achtereenvolgens de slokdarm, de maag en de dunne darm. De dikke darm is ongeveer 1,5 meter lang en bestaat uit verschillende delen.

Copyright ConvaTec

In de dikke darm vinden de laatste processen plaats om het voedsel te verteren. De dikke darm haalt water en zouten uit de voedselbrij, waardoor deze indikt. Als een deel van de dikke darm is weggehaald, kan de dikke darm deze functie nog steeds vervullen.

Het laatste gedeelte van de dikke darm heet de endeldarm, ofwel het rectum. Het rectum dient als opslagruimte voor de ontlasting. De binnenste kringspier (interne sfincter) en de buitenste kringspier (externe sfincter) sluiten het rectum af. Wanneer de endeldarm vol is, gaat er een signaal naar de hersenen, zodat u aandrang krijgt om te poepen.

Copyright Bas Blankevoort, Naturalis Biodiversity Center 

Stoma opheffen

In overleg met u heeft de chirurg besloten om uw stoma, als dat kan, binnenkort op te heffen. Hiervoor blijft u enkele dagen in het ziekenhuis. De operatie gebeurt onder narcose. Dit betekent dat u een tijdje gaat slapen tijdens de operatie.

Voor de operatie

Onderzoek

Om te bepalen of het opheffen van de stoma bij u kan, onderzoekt de chirurg u eerst. De chirurg bepaalt of de verbinding van de darmen goed genezen is en of er geen lekkage is. Meestal krijgt u:

• een CT-scan van de buik
  Hierbij maken we een serie röntgenfoto’s van uw buik, die samen een 3D-plaatje vormen. Via de anus brengen we eerst contrastvloeistof in.
• een endoscopie van de darmen
  Hierbij bekijkt de arts de binnenkant van uw darmen met een speciaal kijkinstrument (endoscoop) op een flexibele slang.

Na de onderzoeken bespreekt de chirurg met u of we de stoma kunnen opheffen. Ook neemt de chirurg de mogelijke complicaties (medische problemen) met u door die kunnen gebeuren bij deze operatie.

Schoonmaken van de darm

Voor het opheffen van een dunne darmstoma hoeven we uw darm niet schoon te maken. Voor het opheffen van een dikke darmstoma maken we soms het laatste stuk van de darm schoon. Hiervoor krijgt u 2 uur vóór de operatie een darmspoeling met behulp van 2 klysma’s, die we inbrengen via de anus. De chirurg bespreekt met u of dit nodig is bij u.

Soms is het nodig een klysma te krijgen via de stoma door de stomaverpleegkundige.  Als dit nodig is, zal de arts dit aan u vertellen. U krijgt dan een paar dagen voor de operatie een afspraak met de stomaverpleegkundige.

Eten en drinken

U herstelt beter van de operatie als u genoeg en gezond eet en drinkt. Om te zorgen dat u zo sterk mogelijk de operatie in gaat, krijgt u van ons Nutricia PreOp. Dit is een speciale drank met veel koolhydraten. U kunt de Nutricia PreOp veilig drinken tot maximaal 2 uur vóór de operatie. Door deze drank heeft u minder honger en dorst. Ook is de Nutricia PreOp goed voor uw herstel na de operatie. Neem de Nutricia PreOp niet als u diabetes heeft. Nutricia PreOp is wel geschikt voor patiënten die een glutenvrij en/of lactosevrij dieet volgen. U drinkt de Nutricia PreOp koud.

Bent u voor de operatie meer dan 2 kilo afgevallen? Vertel dit dan aan de casemanager. Zij geeft u dan voedingsadviezen of verwijst u door naar een diëtiste.

We adviseren iedereen om voor de operatie een dieet met extra veel eiwitten te volgen.

Verpleegkundig consulent

Tijdens de hele behandeling is de verpleegkundig consulent darmchirurgie uw eerste aanspreekpunt in HMC. Deze verpleegkundige treedt op als uw ‘casemanager’. U en uw naasten kunnen bij de verpleegkundig consulent terecht met alle vragen over uw behandeling, de gang van zaken in het ziekenhuis en eventuele andere vormen van behandeling. De verpleegkundig consulent beantwoordt zelf uw vragen of schakelt hiervoor de juiste deskundige in.

Door wie wordt u geopereerd?

U wordt geopereerd door de chirurg die u heeft gezien op de polikliniek, een andere chirurg of een arts-assistent. Een arts-assistent is een afgestudeerde arts, die we in HMC opleiden tot specialist of die in ons ziekenhuis ervaring opdoet. Arts-assistenten doen ook zelf (delen van) operaties. De medisch specialist is altijd eindverantwoordelijk voor de operatie. Door verschillende artsen in te zetten, kunnen we de operaties beter plannen. Zo houden we de wachttijden zo kort mogelijk. Wilt u liever dat de arts die u op de polikliniek heeft gezien, de operatie doet? Laat dit dan weten aan de arts of het Opnamebureau.

Eten en drinken op de dag van de operatie

• U hoeft voor deze operatie niet te laxeren.
• Op de dag vóór de operatie kunt u gewoon eten en drinken tot middernacht.
• U mag op de dag van de operatie zelf niets meer eten. Dit geldt vanaf 24.00 uur in de nacht ervoor.
• Op de dag van de operatie mag u tot 2 uur vóór de verwachte operatietijd heldere dranken drinken (water, thee).
• 2,5 uur voor de verwachte operatietijd neemt u de 2 PreOp drankjes in. Heeft u diabetes (suikerziekte)? Dan neemt u in plaats van de Nutricia PreOp-drank 2 grote glazen water.

Operatie

Kijkoperatie

In sommige gevallen kunt u een kijkoperatie (laparoscopie) krijgen. De voordelen hiervan zijn een sneller herstel en kleinere littekens. Als tijdens de operatie blijkt dat de chirurg geen kijkoperatie kan uitvoeren, dan krijgt u een open operatie.

Open operatie

Een open operatie gebeurt via een snee (incisie) in de buik.
Als u een stoma met 1 uitgang heeft, dan maakt de chirurg het litteken op uw buik weer open. De chirurg zet het uiteinde van de stoma terug aan het uiteinde van de darm die afgesloten in de buik heeft gelegen.
Als u een dubbelloops stoma heeft, dan haalt de chirurg de 2 darmopeningen iets naar buiten. De chirurg hecht of niet de openingen aan elkaar. Via de stomaopening brengt de chirurg dit weer terug in de buik.

Na de operatie

Rust

Beperk de druk op uw buikspieren in de eerste 6 weken na de operatie. Zo kan uw buikwand zo goed mogelijk genezen. Doe de eerste weken rustig aan en vermijd:

• stofzuigen
• boodschappen doen
• tillen (til sowieso niet meer dan 5 kilo)
• sporten
• zwaar huishoudelijk werk

Bewegen

Het is wel goed om te bewegen. Wandelen is een geschikte activiteit.
Ga niet zwemmen, zolang de wond nog niet helemaal dicht is.

Wond

Waar de stoma zat, zit na de operatie een wond. De chirurg kiest ervoor om:

• de wond geheel dicht te hechten
• voor een deel dicht te hechten of
• open te laten

Als uw wond open is, moet u deze uitspoelen onder de douche en opvullen met een nat gaasje. De verpleegkundige op de afdeling helpt u hier in het ziekenhuis mee en vertelt hoe u thuis de wond het beste kunt verzorgen. Als u wilt, kan de transferverpleegkundige van HMC de thuiszorg voor de wondzorg regelen. De wond geneest ‘vanuit de diepte’. Na enkele weken ziet u alleen nog een klein rood litteken. De rode kleur verdwijnt langzamerhand. Ga niet in bad, zolang de wond nog niet helemaal dicht is.

Ontlasting

Na de operatie komt de ontlasting (poep) weer via de normale weg, de anus. De darmen moeten zich hier weer op aanpassen. De samenstelling van de ontlasting kan daardoor dunner zijn. Meestal moet u vaker naar de wc. Ook laat u vaak winden. Houd deze niet tegen. Het aanpassen van de darmen kan enkele weken tot enkele maanden duren.

U maakt uw ontlasting steviger door vezelrijke voeding te eten. Lijkt de ontlasting te dik? Eet dan meer vezelrijke voeding en drink meer water. Ga uit van 2 liter water per dag. Is de ontlasting te dun? Dan kan de chirurg een medicijn voorschrijven.

Huid

De huid rond de anus wordt soms schraal en pijnlijk, doordat u vaak dunne ontlasting heeft. Dat geldt zeker in het begin, wanneer de ontlasting dun of brijachtig is en u 6 keer per dag of vaker poept. Gebruik zacht toiletpapier om huidirritatie rond de anus te voorkomen. U kunt ook een barrièrecrème of sudocrème gebruiken. Deze koopt u bij de drogist. Als de huidproblemen rond de anus niet overgaan, moet u contact opnemen met de verpleegkundig consulent.

Incontinentie

Soms hebben mensen na deze operatie last van incontinentie: het ongewild verliezen van ontlasting. Heeft u last van incontinentie? Dan kan de verpleegkundig consulent incontinentiemateriaal voor u bestellen bij de medisch speciaalzaak.

Complicatie

Een complicatie is een extra medisch probleem dat soms gebeurt. Een complicatie die kan gebeuren na het opheffen van een darmstoma, is een lekkage van de darmnaad (een anastomose). De darmnaad is de plek waar de twee darmdelen aan elkaar zijn gezet. Als deze lekt, krijgt u een nieuwe operatie en legt de chirurg opnieuw een stoma aan. Op die manier kan de plek waar de lekkage zit, tot rust komen en genezen.

Controle

Bij uw vertrek uit het ziekenhuis krijgt u recepten voor medicijnen mee als dat nodig is. We maken controleafspraken voor u bij de chirurg en bij de casemanager darmchirurgie. Als u een open wond heeft, maken we ook een afspraak bij de Wondpoli.

Wanneer moet u contact opnemen met HMC?

Levensbedreigende situatie

Bent u in een levensbedreigende situatie? Bel dan direct met de Spoedeisende Hulp (SEH) in HMC Westeinde, via telefoonnummer 088 979 23 80.

Spoed, eerste 48 uur

Heeft u, in de eerste 48 uur dat u thuis bent, vragen die niet kunnen wachten tot de volgende werkdag? Bel dan met de afdeling Oncologische chirurgie via telefoonnummer 088 979 44 10.
Dit nummer is 24 uur per dag bereikbaar.

Spoed, eerste 30 dagen

Neem in de eerste 30 dagen na de operatie meteen contact op met uw behandelend chirurg in deze situaties:

• U heeft koorts boven 38,5˚C
• U heeft langer dan 24 uur 38,0˚C koorts
• U wordt plotseling steeds kortademiger
• U heeft erge buikpijn of buikpijn die steeds erger wordt. Het innemen van medicijnen tegen de pijn helpt niet
• De wond wordt steeds roder of de plek rond de wond wordt dik
• Er komt plotseling helderrood bloed of pus uit de wond
• Er zit veel bloed of bloedstolsels bij de ontlasting
• U plast veel minder, terwijl u goed drinkt
• Uw been wordt rood, dik, gezwollen of pijnlijk. Dit kan wijzen op trombose: een bloedpropje in de aderen. Na de operatie kan zo’n propje ontstaan in de aderen in uw onderbeen. Daar kan het gaan vastzitten.

Geen spoed

Heeft u vragen die geen spoed hebben? Bel hiervoor van maandag tot en met vrijdag van 08.00 tot 16.30 uur met telefoonnummer 088 979 46 32. U krijgt dan de planner darmchirurgie aan de telefoon. Vaak kan deze uw vraag beantwoorden. Zo niet, dan maakt de planner hiervoor een belafspraak.
Als u liever uw verpleegkundig consulent of uw behandelend arts wilt spreken, dan maakt de planner hiervoor ook een belafspraak. De verpleegkundig consulent belt u dezelfde dag nog terug. U kunt de verpleegkundig consulent ook bereiken via e-mail: darmchirurgie@haaglandenmc.nl.