Operatie van een tumor in mond en/of keel

Over operatie van een tumor in mond en/of keel

De hoofd-hals chirurg (KNO-arts of kaakchirurg) heeft u verteld dat u een kwaadaardige tumor heeft in de mond en/of keel. U krijgt hiervoor een operatie. Hier leest u meer over deze operatie.

De chirurg heeft u al verteld over de operatie. Deze informatie is een aanvulling hierop. Heeft u na het lezen toch nog vragen? Bel dan met het verpleegkundig team hoofd-hals oncologie, de polikliniek KNO of de polikliniek Kaakchirurgie. U vindt de telefoonnummers onderin deze informatie.

Hoe opereren we u bij een tumor in de mond en/of keel?

Tijdens de operatie halen we een kwaadaardig gezwel weg in de mondholte, keel en/of kaak. We kunnen deze operatie op twee manieren doen:

• transorale resectie
• operatie met vrije-lap reconstructie, eventueel met splitsen van de kaak

De hoofd-hals chirurg heeft u verteld op welke manier we u gaan opereren. Hieronder leest u meer over deze operaties.

Transorale resectie

Meestal kunnen we de tumor weghalen via de mond. Dit heet een transorale resectie. U krijgt dan vaak ook een (beperkte) operatie van de lymfeklieren: een zogenaamde schildwachtklier procedure of een halsklierdissectie.

Operatie met een vrije-lap reconstructie, eventueel met splitsen van de kaak

Tijdens deze grote operatie halen we niet alleen het gezwel in de mondholte, keel en/of kaak weg. We verwijderen ook de lymfeklieren in de hals. We gebruiken soms een stuk huid van de borst, de onderarm of het been om de operatiewond weer mooi te sluiten. Soms is het nodig om bij deze operatie de kaak te splitsen. We herstellen de kaak daarna weer met titanium plaatjes en schroeven.

U krijgt tijdens deze operatie een tijdelijk gaatje in de luchtpijp. Hierdoor kunt u veilig ademhalen tijdens de operatie en daarna. We plaatsen een tracheacanule (een hol buisje) in dit gaatje.

U mag na de operatie een tijd niet eten en drinken. Daarom plaatsen we tijdens de operatie een neus-maag sonde. Via dit slangetje krijgt u na de operatie voeding en water. We halen de sonde weg als u weer mag beginnen met eten.

Wie behandelt en verzorgt u bij een tumor in de mond en/of keel?

Tijdens de hele opname komt u in contact met verschillende disciplines. Samen vormen zij het behandelteam. Met enkelen heeft u al kennis gemaakt op de polikliniek en anderen ziet u op de dag van opname of na de operatie. Het behandelteam bestaat onder andere uit de volgende disciplines:

• KNO-arts en/of kaakchirurg (oncologisch hoofd-hals chirurg): De hoofd-hals chirurg is de arts die u gaat opereren. Deze arts zal ook na de operatie regelmatig kijken hoe het met u gaat.
• Zaalarts: De zaalarts is een KNO-arts in opleiding. U kunt uw vragen over de behandeling stellen aan de zaalarts. De zaalarts komt iedere ochtend bij u langs. Vaak is er dan ook een hoofd-hals chirurg bij.
• Plastisch chirurg: Moeten we de operatiewond dichtmaken met huid van bijvoorbeeld uw bovenbeen of onderarm? Dan zal de plastisch chirurg dit doen.
• Verpleegkundige: De verpleegkundigen zorgen voor u als u in het ziekenhuis ligt.
• Verpleegkundig team hoofd-hals oncologie: Dit team bestaat uit de verpleegkundig specialist hoofd-hals oncologie en de oncologieverpleegkundigen. U heeft al leden van dit team ontmoet op de polikliniek. U kunt hen vragen stellen over uw behandeling. Ze houden ook contact met u als u weer thuis bent.
  Voordat we u opereren, krijgt u een uitnodiging van een verpleegkundige van het verpleegkundig team hoofd-hals oncologie. Tijdens deze afspraak bereidt de verpleegkundige u en uw naasten zo goed mogelijk voor op de tijd in het ziekenhuis en de behandeling. Ook vertelt de verpleegkundige u hoe de opname en de operatie normaal gesproken gaan. De verpleegkundige legt verder uit hoe het verder zal gaan als u weer thuis bent na de operatie.
  Wij vragen u om uw partner en/of een ander familielid mee te nemen naar dit gesprek.
• Fysiotherapeut: De fysiotherapeut doet na de operatie ademhalingsoefeningen met u. Als dat nodig is, helpt de fysiotherapeut u ook met ophoesten van slijm via de tracheacanule. Na een operatie in de hals kunt u uw nek en/of schouder vaak wat minder goed bewegen. De fysiotherapeut kan u oefeningen geven waardoor deze klachten minder worden.
• Logopedist: Soms heeft u voor de operatie al kennisgemaakt met de logopedist. De logopedist helpt u enige tijd na de operatie met slikoefeningen. Deze slikoefeningen helpen u om weer zo goed mogelijk te kunnen praten. De logopedist begeleidt u als dat nodig is ook nog als u weer thuis bent.
• Diëtist: De diëtist geeft voor en na de operatie advies over eten en drinken. Later helpt de diëtist u ook bij het kiezen van de goede voeding.
• Mondhygiënist: Na de operatie is het belangrijk dat uw mond goed verzorgd wordt. De mondhygiënist zal af en toe in uw mond kijken hoe de mondverzorging is. Ook zal de mondhygiëniste u adviezen geven hoe u uw mond goed kunt verzorgen.
  De verpleegkundige op de verpleegafdeling helpt ook met de mondverzorging. Zij sprayt 3x per dag uw mond met water. Daarna zuigt ze het water meteen weer uit uw mond.
• Maatschappelijk werk/psycholoog/psychiater: Soms kan het zijn dat u behoefte heeft aan een gesprek of extra ondersteuning. U kunt daarvoor dan een afspraak krijgen met de maatschappelijk werker, psycholoog of psychiater van het ziekenhuis.

Hoe gaat de opname in het ziekenhuis?

U komt de dag voor de operatie naar het ziekenhuis. U kunt dan ook op de Intensive Care kijken als u dit wilt.

De logopedist en de diëtist komen op deze dag bij u langs op de verpleegafdeling. U blijft de nacht voor de operatie slapen in het ziekenhuis.

Hoe gaat de dag van de operatie?

We bereiden u meestal al vroeg voor op de operatie. U krijgt operatiekleding aan. Sieraden en gebitsprotheses (bijvoorbeeld een kunstgebit) blijven op uw kamer. U gaat op de afgesproken tijd naar de operatiekamer. Hier zorgt de anesthesioloog verder voor u. Dit is een arts die is gespecialiseerd in verdoving en pijnbestrijding. Na de operatie gaat u naar de Intensive Care als we dit met u hebben besproken.

Hoe gaat het na de operatie bij een tumor in de mond en/of keel?

Na de operatie kan u een zwelling krijgen rond de plek waar we u hebben geopereerd. Soms maken we tijdens de operatie een tijdelijk gaatje in de luchtpijp. Dit doen we om problemen te voorkomen met ademhalen. In het gaatje zit een buisje: de tracheacanule. De tracheacanule zorgt ervoor dat u zonder problemen kunt blijven ademhalen. Het hoesten gaat dan ook via de tracheacanule. De arts heeft het u verteld als u een gaatje in de luchtpijp en een tracheacanule krijgt.

Omdat u niets mag eten en drinken, krijgt u vocht en voeding via een infuus en neus-maagsonde. Het infuus is een slangetje in uw arm, de neus-maagsonde een slangetje dat via uw neus naar uw maag loopt. Via de neus-maagsonde kunnen we u ook medicijnen geven. Uw arts heeft het u al verteld op de polikliniek als u geen neus-maagsonde krijgt.

Tijdens de operatie krijgt u een katheter (slangetje) in de blaas. Daardoor kunnen we precies zien hoeveel u plast. We halen de katheter binnen enkele dagen na de operatie weer weg.

Rond de wond van de operatie zitten drains. Via deze slangetjes loopt wondvocht uit uw lichaam. Daardoor geneest uw wond sneller en beter. We bewaren het wondvocht in een afgesloten fles. Als er geen wondvocht meer uit uw lichaam komt, halen we de drains weg.

Na de operatie controleren we regelmatig uw bloeddruk, pols, temperatuur en hoeveel zuurstof er zit in uw bloed. Ook vragen we u 3x per dag hoeveel pijn u heeft. Het is erg belangrijk dat u goed aangeeft of de pijn onder controle is. We kunnen u dan (extra) pijnstilling geven als dat nodig is. Als u minder pijn heeft, herstelt u beter van de operatie.

De dag na de operatie mag u meestal al even uit bed. Daarna mag u iedere dag wat langer uit bed. Zodra dit kan, zal de verpleging u vragen of u uzelf weer wilt wassen en aankleden.

Wanneer kunt u naar huis?

Na een grote operatie met vrije-lap reconstructie blijft u ongeveer 2 weken in het ziekenhuis. Bij een transorale resectie is dit korter. U krijgt als u weer thuis bent regelmatig een controle afspraak bij de hoofd-hals chirurg op de polikliniek KNO of Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie (Kaakchirurgie). Vooral de eerste tijd na de operatie moet u vaak terugkomen voor een controlebezoek. U blijft een paar jaar onder controle in het ziekenhuis.

We kunnen als dat nodig is de thuiszorg inschakelen om u thuis te ondersteunen. Verwacht u dat er na de operatie thuis problemen ontstaan? Vertel dit dan al voor de operatie tegen de verpleegkundige op de verpleegafdeling.

De hoofd-hals chirurg laat uw huisarts, tandarts en eventuele andere behandelaars weten hoe het met uw gezondheid gaat als u weer thuis bent.

Belangrijke telefoonnummers

• Verpleegafdeling Oranje: 088 979 44 25
• Polikliniek KNO: 088 979 18 90
• Polikliniek Kaakchirurgie: 088 979 23 39
• Verpleegkundig team hoofd/hals oncologie: 088 979 31 63