Met hoofdletsel op de Intensive Care (neurotrauma)
Uw naaste ligt op de Intensive Care (IC) met schade aan de hersenen en/of schedel. Deze schade komt door een ongeluk of een klap op het hoofd. Dit noemen we een neurotrauma. Hieronder leest u meer over onderzoek, behandeling en herstel.
Specialismen en team
Afspraak en contact
HMC Antoniushove 088 979 44 27
HMC Westeinde 088 979 21 19
Bel liever niet:
- tussen 07.30 – 08.00 uur
- tussen 15.00 – 15.30 uur
- tussen 23.00 – 23.30 uur
Er is dan overdracht door de verpleegkundigen.
Locatie
HMC Antoniushove
AdresBurg. Banninglaan 1
2262 BA Leidschendam
1e etage, liftblok blauw
Ankers
Over met hoofdletsel op de Intensive Care (neurotrauma)
Uw naaste ligt op de Intensive Care (IC) met schade aan de hersenen en/of schedel. Deze schade komt door een ongeluk of een klap op het hoofd. Dit noemen we een neurotrauma. Hieronder leest u meer over onderzoek, behandeling en herstel.
Wat is een neurotrauma?
De schedel en/of hersenen kunnen beschadigd raken door bijvoorbeeld een val van de trap, een klap op het hoofd of een ongeluk in het verkeer. Dat noemen we een neurotrauma.
Is de schade ernstig? Dan gaat de patiënt vaak naar de Intensive Care. Daar houden we de gezondheid extra goed in de gaten en geven we alle behandelingen die nodig zijn. Is de schade minder ernstig? Dan kijken we of opname op de verpleegafdeling Neurologie/Neurochirurgie voldoende is.
Welke soorten neurotrauma’s zijn er?
- Hersenschudding:
Bij een hersenschudding zijn de hersenen kort door elkaar geschud, bijvoorbeeld door een klap op het hoofd. Hierdoor werken de hersenen tijdelijk minder goed.
Meestal herstelt iemand binnen enkele dagen tot weken helemaal. Sommige mensen hebben wel langere tijd last van vermoeidheid of moeite met concentreren. - Hersenkneuzing:
Dit lijkt op een hersenschudding, maar de schade aan de hersenen is groter. Er kan een bloeding en/of zwelling in het hersenweefsel ontstaan.
Herstel duurt vaak weken tot maanden. Er is een kans op blijvende klachten, zoals problemen met geheugen, concentratie of gedrag. - Epidurale bloeding:
Hierbij lekt er bloed uit een slagader tussen het schedelbot en het buitenste hersenvlies.
Het bloed drukt op de hersenen en dat is gevaarlijk. Zonder snelle behandeling kan er blijvende schade ontstaan. - Subdurale bloeding:
Hierbij stroomt bloed tussen het harde hersenvlies en de hersenen. Dit geeft druk op de hersenen en kan schade veroorzaken. De bloeding kan ineens ontstaan of langzaam groter worden.
Zonder behandeling kan er blijvende hersenschade ontstaan. - Subarachnoïdale bloeding:
Hierbij komt bloed tussen de hersenen en het zachte hersenvlies. Meestal gebeurt dit door een gescheurd bloedvaatje. Dit kan druk en schade aan de hersenen veroorzaken.
De gevolgen en het herstel hangen af van hoe ernstig de bloeding is. - Diffuse axonal injury (DAI) / traumatic axonal injury (TAI):
Hierbij zijn op veel plekken in de hersenen de uitlopers van zenuwcellen beschadigd.
Dit gebeurt vaak bij ernstig hoofdletsel, bijvoorbeeld na een zwaar ongeluk. De hersenen werken daardoor niet goed meer.
Herstel duurt vaak lang en de kans op blijvende schade is groot.
Mensen kunnen lang in coma blijven of problemen met het bewustzijn houden. - Schedelfractuur:
Dit is een breuk in een of meer botten van de schedel. Soms ontstaan hierdoor bloedingen in of rond de hersenen.
Een schedelfractuur hoeft niet altijd ernstig te zijn, maar kan wel risico’s geven als er hersenschade is. - Schedelbasisfractuur:
Dit is een breuk in het bot aan de onderkant van de schedel. Er kan een bloeding ontstaan of hersenvocht kan gaan lekken. Soms raakt ook het hersenweefsel beschadigd.
Afhankelijk van de ernst kan herstel enkele weken tot maanden duren.
Opname in het ziekenhuis met een neurotrauma
Meestal komt iemand met een neurotrauma binnen op de Spoedeisende Hulp. Daar onderzoekt een team van verschillende specialisten de patiënt.
Vaak doen we extra onderzoeken, zoals een CT-scan van de hersenen of het hele lichaam. Met de CT-scan kunnen we met behulp van röntgenfoto’s een 3D-beeld van de hersenen of het lichaam maken.
Soms blijkt dat er meteen een operatie nodig is. Dan gaat de patiënt direct naar de operatiekamer voor een operatie aan de hersenen en/of schedel.
Na de operatie gaat de patiënt meestal naar de Intensive Care. Ook patiënten die geen operatie nodig hebben, maar wel ernstig hersenletsel hebben, komen vaak op de IC. Daar houden artsen en verpleegkundigen hen goed in de gaten en geven de juiste behandeling.
Bij veel ernstig neurotrauma is er schade op meerdere plekken in de hersenen. Er kunnen ook verwondingen op andere plekken in het lichaam zijn.
Behandeling op de Intensive Care bij een neurotrauma
Doel van de behandeling
Schade aan de hersenen door een ongeluk of klap kunnen we jammer genoeg niet herstellen. Het doel is om te voorkomen dat er nog meer schade komt. Dat kan bijvoorbeeld gebeuren als een bloeding niet op tijd wordt behandeld.
Controle en behandeling
Na opname op de IC controleren we steeds hoe het gaat met de gezondheid van de patiënt. Zeker de eerste dagen kijken we vaak opnieuw welke behandeling nodig is.
Sommige patiënten zijn tijdelijk in coma. Dat betekent dat iemand diep bewusteloos is door het letsel. Het lijkt alsof de patiënt diep slaapt. Soms nemen we de ademhaling tijdelijk over met een beademingsmachine. We letten ook op bloeddruk.
We controleren regelmatig het bewustzijn van de patiënt. Bijvoorbeeld door uw naaste elk uur wakker te maken. Dan kijken we hoe goed hij of zij reageert op opdrachten.
Wordt de patiënt niet goed wakker als we hem of haar duidelijk aanspreken? Dan geven we hem of haar een pijnprikkel, bijvoorbeeld op de oogkas of het nagelbed. Zo kunnen we zien of het bewustzijn van de patiënt nog goed is of achteruit gaat.
Als het bewustzijn achteruitgaat, maken we vaak een nieuwe CT-scan en passen we de behandeling aan.
Behandeling bij verhoogde hersendruk
Bij ernstige hersenzwelling, een bloeding of te veel hersenvocht kan de druk in de schedel te hoog worden. Dit noemen we verhoogde hersendruk.
Heeft uw naaste verhoogde hersendruk? Dan brengen we hem of haar in slaap, zodat de hersenen rust krijgen. We plaatsen soms een drukmeter in het hersenweefsel om de druk steeds te volgen. Ook als de patiënt slaapt.
Bij verhoogde hersendruk nemen we de ademhaling vaak over met een beademingsmachine. Meestal ligt uw naaste dan 24 tot 72 uur aan de beademingsmachine.
We proberen de druk ook met medicijnen te verlagen. Helpt dit niet genoeg? Dan kan een operatie nodig zijn. Hierbij halen we een deel van het schedeldak tijdelijk weg. Zo krijgen de hersenen meer ruimte. Na de operatie maken we de huid om de schedel weer dicht. We plaatsen het weggehaalde deel van het schedeldak later weer terug.
Verloop van behandeling en herstel
Het is moeilijk om vooraf te zeggen hoe lang de patiënt op de Intensive Care moet blijven. Ook is het lastig om precies te voorspellen hoe groot de kans op herstel is. Soms is de schade zelfs zo ernstig dat de patiënt doodgaat.
Ook als de patiënt blijft leven, kan er blijvende schade zijn. Bijvoorbeeld:
- verandering van karakter, geheugenproblemen of verwardheid
- problemen met bewegen van 1 of meer armen en/of benen
- moeite met spreken of niet meer kunnen praten
Ondersteuning tijdens en na de behandeling op de IC
Een opname op de Intensive Care is voor patiënt en familie vaak ingrijpend en emotioneel.
Het is normaal dat u zich machteloos, verdrietig of bezorgd voelt. Het zorgteam kan u ondersteunen.
U mag altijd vragen stellen aan het team. We kunnen als u dat wilt extra hulp voor u regelen. Bijvoorbeeld van een geestelijk verzorger, maatschappelijk werker of psycholoog. Zijn er jonge kinderen in de familie? Laat het ons weten. Dan kan het medisch pedagogisch team helpen. We hebben ook een folder die uitlegt hoe u kinderen betrekt als een familielid op de Intensive Care ligt.
Omdat de patiënt vaak erg ziek is, onthoudt hij of zij weinig van de opname. Een dagboek, foto’s of andere spullen die u bewaart kunnen uw naaste helpen om later terug te kijken.
Na de opname houden veel patiënten nog klachten, zoals vermoeidheid, vergeetachtigheid of somberheid. Dit heet het Post Intensive Care Syndroom (PICS) en kan weken tot jaren duren. Ook familieleden kunnen klachten krijgen na deze periode vol stress. Dit noemen we PICS-Family. Daarom geven we nazorg na een verblijf op de Intensive Care.
Vragen?
Heeft u vragen? Stel ze gerust aan een verpleegkundige op de Intensive Care.
U kunt ook tijdens het familiegesprek met de arts vragen stellen.