Hartkatheterisatie

Over hartkatheterisatie

Een hartkatheterisatie is een onderzoek om de bloedvaten van het hart (de kransslagaders) te bekijken. Dit gebeurt met een heel dun slangetje, een katheter. Ook kan de arts hiermee de druk in het hart meten.

Wat is een hartkatheterisatie?

Een hartkatheterisatie is een onderzoek om de kransslagaders in beeld te brengen of de druk in het hart te meten. Een hartkatheterisatie is nodig wanneer u pijn op de borst, een hartklepaandoening of hartfalen heeft, of wanneer u een hartinfarct heeft gehad. Uw cardioloog wil dan precies weten hoe uw kransslagaders eruitzien. Hiervoor schuift de interventiecardioloog een dun slangetje (katheter) via de bloedvaten naar het hart. Een interventiecardioloog is gespecialiseerd in ingrepen met behulp van een katheter.

Om de bloedvaten goed te kunnen zien op de röntgenopnamen, brengt de interventieverpleegkundige contrastvloeistof in. Zo kan de interventiecardioloog zien of er 1 of meer vernauwingen of verstoppingen zijn. De interventieverpleegkundige ondersteunt de interventiecardioloog bij ingrepen met behulp van een katheter.

Lees meer over een hartkatheterisatie op hartstichting.nl

Voorbereiding

Uitleg over het onderzoek

Wanneer uw cardioloog u heeft aangemeld voor een hartkatheterisatie, ontvangt u een e-mail en een brief van het Planningsecretariaat Cardiologie met een link naar een instructiefilmpje. Hierin leggen we u uit wat u kunt verwachten bij een hartkatheterisatie. Heeft u na het lezen van deze informatie en het bekijken van het filmpje (via Indiveo) nog vragen? Dan kunt u daarvoor terecht op ons telefonische vragen uurtje. Bel daarvoor van maandag tot en met vrijdag tussen 13.30 en 14.30 uur met telefoonnummer 088 979 51 13.

Allergieën

Heeft u allergieën, bijvoorbeeld voor contrastvloeistof of antibiotica? Geef dit dan door aan de arts of verpleegkundige. U krijgt dan vóór het onderzoek een middel dat een allergische reactie voorkomt.

Als u niet kunt komen

Kunt u niet naar uw afspraak komen? Laat dit dan zo snel mogelijk weten aan het Planningssecretariaat Cardiologie via telefoonnummer 088 979 31 61 of via e-mail planningangiokamer@haaglandenmc.nl – graag uiterlijk 24 uur voor de afspraak, want dan kunnen wij een andere patiënt in uw plaats helpen. U kunt zich afmelden van maandag tot en met vrijdag, tijdens kantooruren. Als u een afspraak niet of te laat afmeldt, moeten we de afspraak helaas in rekening brengen.

Opname

Voor een hartkatheterisatie verblijft u 1 dag in het ziekenhuis. Meestal mag u dezelfde dag weer naar huis. Soms moet u langer blijven, bijvoorbeeld als u meteen een dotter- of stentbehandeling krijgt. De cardioloog bespreekt dit van tevoren met u. Het is in ieder geval verstandig om spullen mee te nemen voor een eventuele overnachting.
Verblijft u al in het ziekenhuis? Dan brengt de verpleegkundige u naar de hartkatheterisatiekamer.
Komt u vanuit huis naar HMC Westeinde? Meld u dan op het afgesproken tijdstip op de verpleegafdeling Cardiologie, op afdeling C5 of C6. De verpleegkundige begeleidt u van daar naar de kortverblijfunit. Tijdens uw verblijf in HMC mag er 1 persoon bij u blijven.

Lees meer over uw verblijf op de verpleegafdeling

Onderzoek

De verpleegkundige meet uw bloeddruk, polsslag en temperatuur en maakt een hartfilmpje (ECG). U krijgt een operatiejasje aan en de verpleegkundige brengt een infuusnaald in. Ook krijgt u een tabletje oxazepam voor de zenuwen. Dit tabletje krijgt u niet als hier een medische reden voor is. Bijvoorbeeld als u allergisch bent voor dit medicijn. Vlak voordat de verpleegkundige u naar de hartkatheterisatiekamer brengt, is het belangrijk dat u naar het toilet gaat.

U neemt in de hartkatheterisatiekamer plaats op de behandeltafel. De interventieverpleegkundige legt u nogmaals kort uit wat er gaat gebeuren en sluit u ondertussen aan op de monitor. Tijdens de behandeling bent u gewoon wakker.

De hartkatheterisatie gebeurt via een bloedvat in de pols of in de lies. De interventiecardioloog bepaalt welk bloedvat het meest geschikt is. De interventieverpleegkundige geeft u een plaatselijke verdoving in uw pols of lies ter hoogte van de slagader. Daarna brengt de interventieverpleegkundige een dun slangetje in via het bloedvat. Via dit slangetje krijgt u een cocktail van medicijnen om het bloedvat wat wijder te maken. U krijgt even een brandend gevoel in de hele arm, maar dit gaat weer snel weg. De interventiecardioloog schuift de katheter in de richting van het hart. De interventieverpleegkundige spuit contrastvloeistof via de katheter in de slagader, zodat de kransslagaders goed zichtbaar zijn. Soms vraagt de interventiecardioloog of u uw adem even wilt inhouden of wilt kuchen of hoesten. Tijdens de ingreep kan u meestal meekijken op een beeldscherm.

Klik hier voor afbeelding in groter formaat

Soms doet de interventiecardioloog extra metingen om te zien of er een vernauwing is. Om dit te bepalen, brengt de interventiecardioloog een meetdraad of een kleine camera in de kransslagader. Hiermee krijgt de interventiecardioloog informatie over de vaatwand, vernauwingen en de ligging van een stent. Als de interventiecardioloog genoeg informatie heeft, trekt deze de katheter voorzichtig terug.

Tijdens de hartkatheterisatie kunt u verschillende dingen voelen:

• de prik van de verdoving
• een lichte druk of pijn op de plek waar de cardioloog de katheter inbrengt
• een warm en tintelend gevoel en een lichte druk of pijn op de borst als de interventieverpleegkundige de contrastvloeistof inspuit
• een gevoel dat u moet plassen
• misselijkheid
• een branderig gevoel in de arm bij het inspuiten van de medicijnen

Als u een van de dingen hieronder voelt, geef dit dan aan:

• pijnlijke kramp in de arm
• duizeligheid
• pijn op de borst
• jeuk
• benauwdheid

Het onderzoek duurt 30 tot 60 minuten. Als de arts extra metingen doet of als de arts u meteen dottert, kan het langer duren.

Na het onderzoek

Verpleegafdeling

Na het onderzoek brengt de verpleegkundige van de verpleegafdeling u terug naar uw kamer. U hoort hoe lang u in bed moet blijven. De uren na het onderzoek observeren en controleren we u, onder meer op nabloeden. Het is belangrijk dat u veel drinkt, zodat u het contrastmiddel uitplast.

Wond

Zit de wond in uw pols? Dan krijgt u een plastic drukkussentje op de wond, dat enkele uren moet blijven zitten. Ook krijgt u een draagdoek (mitella) om uw arm omhoog te houden. De verpleegkundige vertelt u hoe lang u de mitella moet dragen. U mag uw arm 48 uur lang niet gebruiken. Dat betekent:

• niet duwen met de arm
• niet trekken met de arm
• niet steunen op de arm
• niet leunen op de arm

Zit de wond in uw lies? Dan sluit de interventiecardioloog het wondje meestal met een stopje, een Angioseal. Daarna moet u in bed blijven liggen. Meestal is een uur genoeg. Het stopje lost binnen 3 maanden vanzelf op. U krijgt een klein kaartje mee over het Angioseal dat u de komende 3 maanden bij u moet houden.

Soms is het niet mogelijk om een stopje te plaatsen. Dan drukken we het wondje 10 tot 20 minuten dicht om nabloeden te voorkomen. Daarna krijgt u een drukverband. Hiermee blijft u 6 uur in bed liggen.

Naar huis

Voor u naar huis gaat, heeft u een gesprek met een arts of physician assistant (PA). Deze vertelt u onder meer over:

• hoe het onderzoek ging
• de medicijnen die u gebruikt
• wat u wel en niet mag doen
• uw controle op de polikliniek

Als er geen bijzonderheden zijn, mag u dezelfde dag naar huis. Meestal blijft u langer als de interventiecardioloog u heeft gedotterd of een stent heeft geplaatst.

Risico’s van een hartkatheterisatie

Zoals bij iedere ingreep is er ook bij een hartkatheterisatie een risico dat er een probleem optreedt. De kans is wel erg klein. De belangrijkste risico’s zijn:

• nabloeden
  Waarschuw meteen de verpleegkundige wanneer dit gebeurt.
• een bloeduitstorting
  Soms ontstaat bij het aanprikken van de lies een wondje. Hierdoor kan een bloeduitstorting ontstaan. Deze verdwijnt meestal vanzelf na enkele dagen.
• afwijkingen van het hartritme
  Heeft u hartkloppingen? Geef dit dan door aan de verpleegkundige.
• pijn op de borst
  Heeft u pijn op de borst? Waarschuw dan meteen de verpleegkundige.
• een verstoring van de nierfunctie of een overgevoeligheidsreactie
  Heeft u last van bijvoorbeeld huidafwijkingen, zwellingen of benauwdheid? Geef dat dan door aan de verpleegkundige. Drink in ieder geval voldoende voor en na de ingreep om de contrastvloeistof sneller af te voeren. Soms krijgt uw voor de ingreep natriumbicarbonaat om uw nieren te beschermen.

Ernstige complicaties komen zeer zelden voor. Dit zijn:

• vorming van bloedstolsels, die kunnen leiden tot een hartinfarct of een herseninfarct
• hevige kortademigheid
• beschadiging aan het bloedvat, waardoor een inwendige bloeding kan ontstaan
• overlijden

Adviezen

Doe de eerste 5 dagen rustig aan. Om nabloeden te voorkomen, mag u:

• geen zware dingen tillen
• niet te veel bewegen met uw pols
• niet autorijden
• niet in bad
• niet hardlopen, niet fietsen, zwemmen of andere actieve sporten beoefenen
• wel in rustig tempo wandelen of fietsen

Als de interventiecardioloog u via de lies heeft behandeld, gelden deze extra regels:

• U mag traplopen, maar neem hiervoor de tijd.
• Ga niet in diepe of lage stoelen zitten.
• Druk met uw hand op de lies, als u niest of hoest.

Overleg met uw cardioloog en uw bedrijfsarts wanneer u weer mag werken.

Douchen

De dag na het onderzoek mag u weer douchen. De plek waar de cardioloog u in de lies of pols heeft geprikt, moet u voorzichtig droogdeppen. Eventueel kunt u nog een pleister op het wondje plakken.

Blauwe plek

In de dagen na het onderzoek kan een blauwe plek in de lies of pols ontstaan. Zolang deze niet erg pijnlijk is, is dit niet ernstig. Vertrouwt u het niet? Raadpleeg dan uw huisarts.

Wanneer neemt u contact op met HMC?

Bel in een levensbedreigende situatie altijd 112.

Bel uw cardioloog als u binnen een week een of meer van deze klachten heeft:

• u heeft koorts boven 38,5˚C
• u heeft een bloeding of bult bij de plek waar de katheter zat
• u heeft aanhoudende gevoeligheid of een zwelling
• u heeft een rode, harde verkleuring rond de plek waar de katheter zat
• u heeft gevoelloosheid of pijn in uw been of pols na of tijdens bewegen
• u heeft huiduitslag

Heeft u problemen buiten kantoortijden (’s avonds, ’s nachts of in het weekend)? Ga dan voor controle naar de Eerste Hart Hulp in HMC Westeinde. Er is altijd een arts aanwezig om u te onderzoeken.

Heeft u vragen over de planning of heeft u een medische vraag over de hartkatheterisatie? Neem dan contact op met het Planningssecretariaat Cardiologie via telefoonnummer 088 979 31 61 (maandag tot en met vrijdag van 08.00 uur tot 16.30) of via e-mail planningangiokamer@haaglandenmc.nl.

Uitslag en controle

De interventiecardioloog vertelt u meteen de uitslag tijdens het onderzoek.
We maken een afspraak met u voor een bezoek aan de cardioloog op de polikliniek. U hoort dan hoe de behandeling verliep en hoe het vervolg eruitziet.

De interventiecardiologen