Galwegdrainage met een PTC-drain

Over galwegdrainage met een PTC-drain

Binnenkort krijgt u een galwegdrainage. Dit betekent dat we een slangetje plaatsen in een galweg. Het slangetje heet een PTC-drain. De behandeling gebeurt op de afdeling Radiologie in HMC Westeinde. Meestal ligt u al in het ziekenhuis als u deze behandeling krijgt. Als dat niet zo is, nemen we u hiervoor een dag op. U meldt zich dan op de verpleegafdeling in HMC Westeinde.

In deze tekst leest u hoe de behandeling gaat en hoe u zich voorbereidt. Ook staat hier hoe u het slangetje moet verzorgen en waar u op moet letten.

Waarom krijgt u een PTC-drain?

De lever maakt gal aan. Normaal stroomt de gal via de galwegen naar de dunne darm. Soms raken de galwegen vernauwd of verstopt. Dan kan de gal niet goed weglopen en in het bloed komen. Dit kan klachten geven, zoals een gele huid of jeuk. De radioloog plaatst een PTC-drain om de gal weer goed af te laten lopen. De radioloog is de arts die deze behandeling doet.

Wanneer krijgt u de PTC-drain?

Als u nog niet in het ziekenhuis ligt, krijgt u via patiëntenportaal mijnHMC een bericht over de tijd en plaats van de behandeling. U krijgt een e-mail als dit bericht klaarstaat. Als u geen e-mailadres heeft, krijgt u de informatie op papier.

HMC-patiëntenpas

Neem uw HMC-patiëntenpas mee naar het ziekenhuis. Heeft u geen pas of zijn uw gegevens veranderd? Dan kunt u de pas vóór het onderzoek laten maken of de gegevens laten aanpassen. Dit kan bij de inschrijfbalie in de centrale hal.

Wilt u daarvoor 15 minuten eerder naar het ziekenhuis komen? Dan bent u nog op tijd voor uw afspraak. Dank u wel!

Kunt u niet komen?

Bel dan zo snel mogelijk met de afdeling Radiologie om uw afspraak te verzetten of af te zeggen. Doe dit minstens 24 uur van tevoren.

Het telefoonnummer van de afdeling Radiologie is 088 979 46 00. U kunt bellen van maandag tot en met vrijdag tussen 08.00 – 12.00 uur en van 13.00 – 16.00 uur.

Als u niet op tijd belt, moet u betalen voor de afspraak.

Als u uw afspraak verzet, moet u misschien ook een nieuwe afspraak maken met de arts die de behandeling heeft aangevraagd. Vraag dit na bij deze arts.

Wat is een PTC-drain?

Een PTC-drain is een dun slangetje dat we via de huid plaatsen in een galweg. Het zorgt ervoor dat de gal kan weglopen.

Er zijn 2 manieren waarop de gal kan weglopen:

• Intern: de gal loopt via de drain naar de dunne darm.
• Extern: de gal loopt via de drain naar een zakje buiten het lichaam.

Hoe bereidt u zich voor op de galwegdrainage?

Waardevolle spullen

Laat sieraden en andere waardevolle spullen thuis. Het ziekenhuis is niet verantwoordelijk als spullen kwijtraken of kapot gaan.

Zwangerschap

Bent u zwanger of denkt u dat u zwanger bent? Bel dan ruim van tevoren met de afdeling Radiologie. De radioloog en de arts die de behandeling heeft aangevraagd beslissen dan of de behandeling doorgaat.

Contrastmiddel

Bij deze behandeling gebruiken we een vloeistof met jodium. Die vloeistof heet contrastmiddel. Met behulp van het contrastmiddel kunnen we uw galwegen beter bekijken.

De nieren zorgen ervoor dat het contrastmiddel uit uw lichaam gaat na de behandeling. Daarom moeten we voor de behandeling weten hoe goed uw nieren werken. Weten we dat nog niet? Dan krijgt u een bloedonderzoek.

Allergie voor contrastmiddel
Bleek tijdens een eerder onderzoek dat u (misschien) allergisch was voor het contrastmiddel? Meld dit dan aan uw arts. Bent u dit vergeten? Vertel het dan aan de onderzoeksmedewerker voordat de behandeling begint.

Eten en drinken

Het is belangrijk dat uw maag leeg is voor de behandeling.

• Tot 6 uur voor de behandeling mag u gewoon eten en drinken.
• Van 6 tot 2 uur voor de behandeling mag u alleen heldere dranken drinken. Dit zijn water, thee en koffie zonder melk, heldere vruchtensappen en limonade. U mag niet meer eten.
• De laatste 2 uur voor de behandeling mag u niets meer eten of drinken.

Houd u zich niet aan deze regels? Dan kunnen we u niet behandelen, om ernstige medische problemen te voorkomen.

Medicijnen

U gebruikt uw eigen medicijnen in het ziekenhuis. Neem uw medicijnen mee naar het ziekenhuis in de verpakking die erbij hoort.

Bloedverdunners

Gebruikt u bloedverdunners zoals Ascal, Sintrom of Marcoumar? Dan moet u hier misschien tijdelijk mee stoppen. Soms is een bloedonderzoek nodig om de stolling van uw bloed te controleren. Overleg hierover met uw arts.

Hebben we het hier niet met u over gehad? Of heeft u hier vragen over? Neemt u dan contact op met de arts die u behandelt.

Slaapmiddel

U krijgt een slaapmiddel tijdens de behandeling. Daardoor merkt u niets van de galwegdrainage. Vooraf heeft u een afspraak om te bepalen of u het slaapmiddel veilig kunt krijgen. Dit heet de pre-operatieve screening. U krijgt hierover bericht van het Opnamebureau.

Hoe gaat de galwegdrainage?

Voorbereiding op de behandeling

Ligt u nog niet in het ziekenhuis? Dan meldt u zich op de afgesproken dag en tijd op de verpleegafdeling. Een verpleegkundige legt uit wat die dag gaat gebeuren. U krijgt een infuus (slangetje in de arm). Hierdoor geven we u een medicijn (antibiotica).

Het kan gebeuren dat u later aan de beurt bent dan gepland. Dit komt door spoedbehandelingen of andere behandelingen die uitlopen.

De verpleegkundige brengt u naar de holding als u aan de beurt bent. In deze kamer bereidt de anesthesiemedewerker u voor op het krijgen van het slaapmiddel. Een anesthesiemedewerker weet veel van allerlei soorten verdoving.

Het plaatsen van de PTC-drain

De anesthesiemedewerker brengt u naar de behandelkamer. Hier krijgt u een slaapmiddel.

De radioloog maakt een echo van de galwegen om te bepalen waar de drain moet komen. Een echo is een onderzoek met behulp van geluidsgolven. We maken de huid schoon om infecties te voorkomen. Daarna krijgt u een verdoving in de huid en prikken we een galweg aan.

We brengen het slangetje (de drain) in de galweg. Als het slangetje op de goede plek ligt, maken we het met een hechting en speciale pleister vast. Daardoor kan de drain er niet uitvallen. We doen een dopje op de drain of maken er een zakje aan vast, waarin we de gal kunnen opvangen. De behandeling duurt ongeveer 1 uur.

Hoe gaat het na het plaatsen van de PTC-drain?

Na de behandeling gaat u terug naar de verpleegafdeling. U moet 1 uur plat in bed blijven liggen. Daarna moet u nog 4 tot 6 uur in bed blijven. Dit maakt de kans op een bloeding kleiner.

De verpleegkundige controleert regelmatig uw bloeddruk en hartslag. De eerste 24 uur blijft u in het ziekenhuis. Daarna bespreekt de arts of u naar huis mag.

Adviezen voor thuis

• Bij pijn mag u paracetamol nemen.
• De eerste 24 uur na de behandeling moet u rust houden.
• De eerste 24 uur mag u niet zwaar tillen of uzelf zwaar inspannen.
• Gebruikt u bloedverdunners en gaat u deze de dag na de behandeling weer innemen? Dan moet u 1 week voorzichtig zijn met zwaar tillen en zware lichamelijke inspanning.

Het verzorgen van de PTC-drain

Het is belangrijk dat de insteekopening regelmatig en op de goede manier wordt verzorgd. Dit voorkomt dat u een infectie krijgt. Als u naar huis gaat, krijgt u een startpakket en spullen voor het verzorgen van de drain mee. Ook krijgt u thuiszorg voor het verzorgen van de drain. Veel van wat hieronder staat zal de thuiszorg doen.

Instructies voor het verzorgen van de drain

• Was altijd voor en na het verzorgen van de drain de handen met water en zeep.
• Let op dat u niet aan de drain trekt bij het verzorgen van de drain of bij het vervangen van de pleister. Trek de drain niet eruit!
• Plak de drain goed vast aan de huid met de speciale pleister die in het startpakket zit. Dit voorkomt dat er spanning staat op de drain en de hechting. Daardoor kunt u namelijk last krijgen van pijn en ontstekingen.
• Zorg bij het afplakken van de drain dat er geen knik in de drain of slang komt. Zo kan de gal in het zakje blijven lopen.
• Spoel de drain met fysiologisch zout. Een PTC-drain heeft vaak een hoge weerstand tijdens het spoelen. U kunt dan met een grotere kracht doorspoelen.
• Bekijk iedere dag hoe de insteekopening van de drain eruitziet. Het is belangrijk dat de insteekopening niet rood is, niet dik wordt en niet lekt. Een droge insteekopening hoeft u niet extra schoon te maken.
• Het is verstandig om iedere dag bij te houden hoeveel gal er zit in het zakje. U kunt dit dan doorgeven aan uw arts tijdens de afspraak op de polikliniek.

Douchen
U kunt douchen met de drain. Let tijdens het douchen op het volgende:

• Zit de pleister niet meer goed vast? Dan moet u die vervangen voor het douchen.
• Droog de insteekopening van de drain na het douchen met een schone handdoek of steriel gaasje.

Is de insteekopening rood, dik of komt er vocht uit? Dan moet u deze iedere dag op de volgende manier verzorgen:

• Haal de pleister voorzichtig weg voordat u de drain gaat verzorgen.
• U kunt de insteekopening van de drain uitspoelen onder de douche. Of u kunt de opening schoonmaken met:
  • een steriel gaasje, en
  • steriel water of steriele natriumchloride 0.9%.
• Zorg ervoor dat u elk gaasje maar 1x gebruikt. Gooi het gaasje na gebruik meteen weg.
• Veeg het gaasje in een draaiende beweging rond de insteekopening en van binnen naar buiten.
• Komt er vocht uit de insteekopening? Dan legt u steriele (split)gaasjes van 10 x 10 cm rondom de opening. Deze gaasjes plakt u vast met een stukje doorzichtige foliepleister.
• Lekt de drain? Dan kunt u de gaasjes vaker verschonen.

Als er een zakje vastzit aan de drain:

• Let erop dat het kraantje naar de drain altijd openstaat. De gal kan dan weglopen in de zak.
• U moet het koppelslangetje (de verbinding tussen drain en zakje) 2x per week vervangen. Het kraantje mag blijven zitten.
• U moet het zakje minstens 1x per dag vervangen.

Als er een dopje zit op de drain:

• Misschien hebben we u verteld dat u bij koorts (boven de 38,5° C) uw drain moet openzetten. Dit kunt u dan doen door het koppelslangetje dat u heeft gekregen aan de drain vast te maken. Maak aan dit koppelslangetje het zakje vast dat u heeft gekregen. Bel hierna altijd met uw arts.

Als er via de drain geen gal meer in het zakje loopt:

• Bel met uw arts.
• Probeer de drain niet zelf door te spoelen.

Wanneer moet u bellen?

Bel uw arts als:

• er ineens veel minder gal uit de drain loopt
• er geen gal meer in het zakje loopt
• de drain los gaat zitten of hechting loslaat
• u last heeft van klachten als pijn, jeuk, of een lekkende drain
• u koorts krijgt boven 38,5° C
• het spoelen van de drain niet lukt

Allergische reactie op contrastmiddel

Sommige mensen krijgen na deze behandeling last van niezen of huiduitslag die jeukt. Dit gaat meestal vanzelf over.

Worden de klachten erger of wordt u benauwd? Bel dan de afdeling Radiologie via telefoonnummer 088 979 46 00. Buiten kantooruren kunt u bellen met de Spoedeisende Hulp via telefoonnummer 088 979 23 80.

Hoe krijgt u de uitslag van de behandeling?

Na de behandeling laat de interventieradioloog u weten hoe de operatie is gegaan. Uw arts krijgt de uitslag ook.

Vragen?

Heeft u nog vragen? Bel dan met de afdeling Radiologie op telefoonnummer 088 979 46 00 (maandag tot en met vrijdag van 08.00 – 12.00 uur en van 13.00 – 16.00 uur).

Bij spoed buiten kantooruren kunt u bellen met de Spoedeisende Hulp van HMC Westeinde op telefoonnummer 088 979 23 80.