Over slagaderverkalking

Mensen worden geboren met een gladde vaatwand. Langzaam maar zeker zetten zich in de vaatwand onder andere vet, kalk en ontstekingsfactoren af. Dit noemen we slagaderverkalking of atherosclerose. In het begin geven die afzettingen geen klachten. Maar als het langer duurt, ontstaan vernauwingen. Dit leidt tot hart- en vaatziekten.

Verschillende stadia van slagaderverkalking met het ontstaan van vernauwing als eindpunt (bron: Hartstichting)

Klachten bij slagaderverkalking

Slagaderverkalking kunt u al heel lang hebben zonder klachten. Ernstige vernauwingen kunnen wel lichamelijke klachten geven. De plek van de ernstige vernauwing in het lichaam bepaalt welke klachten u dan heeft. U kunt bijvoorbeeld:

• pijn op de borst krijgen bij ernstige vernauwingen in het hart
• verlamming van een arm of been krijgen bij ernstige vernauwingen in de hersenen
• pijn tijdens het lopen krijgen bij ernstige vernauwing van een bloedvat in het been

Slagaderverkalking kan ontstaan op verschillende plekken in het lichaam

Slagaderverkalking zit vaak niet op één plek, maar op meer plekken in uw lichaam. Bent u eerder behandeld voor een ernstige vernauwing? Dan heeft u een hoger risico op een ernstige vernauwing op een andere plek in uw lichaam.

Risicofactoren voor slagaderverkalking

Er zijn enkele factoren die een groter risico geven op het ontstaan van slagaderverkalking. Ze staan hieronder. Het risico is groter als meer factoren op u van toepassing zijn.

Hieronder leest u meer over enkele risicofactoren en hoe u die zelf kan meten:

Gewicht

Wilt u bepalen of u een gezond gewicht heeft? Dan kunt u de Body Mass Index (BMI) berekenen. Een BMI tussen 18,5 en 25 is een gezond gewicht. Een BMI boven de 25 noemen we overgewicht, een BMI boven de 30 ernstig overgewicht (obesitas). Op deze website kunt u uw BMI berekenen.

Buikomvang

De omvang van uw buik is een goede manier om te bepalen hoeveel lichaamsvet u heeft. U meet uw buikomvang met een meetlint, dat u om uw middel legt. Vrouwen hebben een verhoogde buikomvang vanaf 80 centimeter, mannen vanaf 94 centimeter. Bij vrouwen is de buikomvang te hoog vanaf 88 centimeter, bij mannen vanaf 102 centimeter.

Bloeddruk

De bloeddruk geven we altijd weer in twee getallen, namelijk de bovendruk en de onderdruk. Tussen deze getallen zetten we een schuine streep. Een normale bloeddruk is lager dan 140/90 mmHg als u deze laat meten bij uw arts. Thuis zijn de waarden vaak lager. Daar is 135/85 mmHg of lager een normale bloeddruk.

We meten in het ziekenhuis de bloeddruk in rust met een bloeddrukmeter. We hebben verschillende metingen nodig om te bepalen of u een hoge bloeddruk heeft. De behandeling voor hoge bloeddruk is in de eerste plaats aanpassing van uw leefstijl. Afhankelijk van het risico op ziekte krijgt u later soms ook medicijnen.

Meer over de behandeling van hoge bloeddruk in HMC leest u hier. Op deze webpagina leest u ook hoe u thuis zelf uw bloeddruk kunt meten.

Cholesterol

Cholesterol is een vettige stof in het lichaam, die uw lever voor een groot deel aanmaakt. Een deel van de cholesterol krijgt u binnen via uw eten. Heeft u te veel cholesterol in uw lichaam? Dan kan het cholesterol zich ophopen in de wand van bloedvaten. Daar kan het slagaderverkalking erger maken.

Hoe lager uw cholesterolwaarde is, hoe beter dat is voor uw bloedvaten. Grofweg kunnen we zeggen dat een totaal cholesterolgehalte onder de 5,0 en een zogenoemde LDL-cholesterolwaarde onder de 3,0 goed is. Heeft u een hartinfarct of dotter- en stentbehandeling gehad? Dan is het beter om lagere waarden te hebben. De streefwaarde is dan een totaal cholesterolgehalte onder de 4,0 en een LDL-cholesterolwaarde onder de 1,4.

Bloedsuiker

Het hormoon insuline regelt hoeveel bloedsuiker u in uw lichaam heeft. Bij mensen met suikerziekte (diabetes) werkt het regelen van de bloedsuiker (glucosewaarden) in het lichaam niet goed. Zij krijgen dan te veel suiker in hun bloed.

Voordat suikerziekte ontstaat, kunnen we al meten of u insulineresistentie heeft. Insulineresistentie betekent dat uw lichaam minder gevoelig is voor het hormoon insuline. Insulineresistentie kan een vroeg teken zijn van slagaderverkalking.

Door uw voeding aan te passen, kunt u voorkomen dat u diabetes type 2 krijgt of kunt u van dit type suikerziekte afkomen. Kijk voor meer informatie op www.keerdiabetesom.nl.

Invloed van leefstijl

Het goede nieuws is dat u zelf iets kan doen om het risico op slagaderverkalking en hart- en vaatziekten kleiner te maken. Zo’n tachtig procent van de hart- en vaatziekten kunt u voorkomen door gezonder te leven.

Wilt u meer weten over een gezonde leefstijl? Lees hier over adviezen en tips voor een gezonde leefstijl.

Meer informatie

Wilt u meer weten over uw aandoening? Ga met uw behandelaar in gesprek of bezoek de algemene webpagina van uw specialist:

• Polikliniek Cardiologie
• Polikliniek Interne Geneeskunde
• Polikliniek Neurologie
• Polikliniek Vaatchirurgie

Meer adviezen over gezonder leven vindt u hier.