Over flauwvallen

Flauwvallen is een aanval waarbij u kortdurend het bewustzijn verliest en vanzelf weer bijkomt. De oorzaak is vaak onschuldig maar het kan soms wel ernstige gevolgen hebben zoals bijvoorbeeld een ongeval of botbreuk. Door leefstijladvies kan flauwvallen vaak worden voorkomen.

Wat gebeurt er als u flauwvalt

Als u flauwvalt komt dat omdat uw hersenen tijdelijk minder bloed ontvangen. Het kan zijn dat u dit voelt aankomen door duizeligheid, oorsuizen, zwart voor de ogen zien. Sommige mensen hebben deze voortekenen niet voordat zij kort het bewustzijn verliezen.

Bij mensen die flauwvallen treedt een overmatige reactie op in het lichaam, als gevolg van specifieke omstandigheden zoals pijn, angst voor bloed, hitte, misselijkheid, drang om te plassen of lang staan of opstaan. Hierdoor daalt de bloeddruk en/of de hartslag waardoor het hart onvoldoende bloed naar de hersenen kan pompen. Het is een heel natuurlijke reactie van het lichaam om te vallen, want zo stroomt er weer genoeg bloed naar het hoofd (en dus de hersenen), herstelt het bewustzijn en komt u vanzelf weer bij.

De manier waarop iemand flauwvalt verschilt; zo kan de één in elkaar zakken en de ander meer verstijven of kortdurend spiertrekkingen hebben. Soms denken mensen dan dat het een epileptische aanval is. Bij sommige mensen treedt flauwvallen vaker en sneller op dan bij andere mensen en de reden is niet altijd duidelijk.

Oorzaken van flauwvallen

Meestal weten mensen van zichzelf onder welke omstandigheden zij kunnen flauwvallen. Enkele voorbeelden:

• Opstaan na zitten of liggen (orthostatische hypotensie). Patiënten die vaatverwijdende medicatie gebruiken, suikerziekte of de ziekte van Parkinson hebben, lopen meer risico hierop.
• Warmte, zoals een hete douche of sauna.
• Hoesten of niezen (hoest- of niessyncope).
• Persen bij plassen of ontlasting (mictiesyncope).
• Bloed zien, pijn, emotie (vasovagale reflex).
• Slikken (sliksyncope).
• Druk op een zenuwknoop in de hals (sinus caroticus overgevoeligheid), bij een strak overhemd, bezoek aan de kapper en bijvoorbeeld scheren

Veelvoorkomend probleem

Ongeveer één derde van de jongeren valt ooit flauw en dat maakt flauwvallen een veel voorkomend probleem. Gelukkig is flauwvallen meestal niet ernstig. Slechts een klein gedeelte van de mensen wordt verwezen naar de cardioloog wanneer het probleem hardnekkig is.

Leefregels

De behandeling van flauwvallen bestaat meestal uit adviezen in de leefstijl en bloeddruk verhogende handelingen.

• Probeer voor uzelf na te gaan onder welke omstandigheden u flauwvalt en probeer deze omstandigheden te vermijden of aan te passen. Ga bijvoorbeeld niet onder een hete douche of ga wanneer u bloed moet prikken alvast liggen als u daar gevoelig voor bent.
• Drink minimaal 2 liter water per dag en gebruik voldoende zout, tenzij uw arts heeft geadviseerd dit niet te doen.
• Zorg dat u fit bent en slaap goed.
• Vermijd bepaalde vaatverwijdende / bloeddrukverlagende medicamenten.
• Vermijd overmatig alcoholgebruik.

U kunt daarnaast bloeddruk verhogende handelingen (countermanoeuvres) aanleren van uw arts en aanvullende uitleg krijgen.