Over bekkenklachten en bekkenpijn in de zwangerschap

Bekkenklachten tijdens en na de zwangerschap komen vaak voor. Ongeveer de helft van de zwangere vrouwen heeft last van bekkenpijn of lage rugpijn. Wees voorzichtig als u klachten heeft. Let op uw houding en beweeg op de juiste manier.

Hoe ontstaan bekkenklachten?

Tijdens de zwangerschap wordt het bekken elastischer. Dit is nodig, zodat de bevalling soepel kan verlopen. Door de zwangerschapshormonen worden de banden in het bekken slapper. De banden houden normaal de botdelen op hun plaats. Samen met de spieren houden ze het bekken in evenwicht. Maar als de banden slapper zijn door de zwangerschap, moeten de spieren harder werken. Als dit niet helemaal goed gaat, raakt het bekken uit evenwicht. Zo kunnen bekkenklachten ontstaan. Daar komt bij dat het bekken tijdens de zwangerschap sowieso al harder moet werken. Het bekken moet het gewicht van de groeiende baarmoeder dragen. Ook moet het bekken zich aanpassen aan uw andere lichaamshouding als u zwanger bent.

De klachten

Meestal beginnen de klachten als u ongeveer 5 maanden zwanger bent. Maar dit kan ook eerder of later gebeuren. Soms krijgt u pas last van bekkenpijn ná de bevalling.

Dit kunnen de klachten zijn:

• Pijn in de onderbuik, aan de voorkant van het bekken. Deze pijn kan uitstralen langs de binnenkant van het schaambeen, naar de lies of de vagina
• Pijn in de onderrug. De pijn kan links of rechts onderin zitten, of aan beide kanten. Deze pijn kan uitstralen over de hele bil, naar de lies, de achterzijde van het bovenbeen en soms ook naar het onderbeen
• Pijn rond het stuitje
• Pijn als u in beweging komt. Bijvoorbeeld als u opstaat uit een stoel. Dit noemen we ‘startpijn’
• Snel moe zijn. Vaak komen pijn en moeheid samen voor

Algemene adviezen

Bekkenklachten zijn voor iedereen anders. Daarom zijn ook de adviezen voor iedereen anders. Maar er zijn wel wat dingen waar iedereen op kan letten. Die zijn:

• Maak geen onverwachte bewegingen
• Zorg ervoor dat u niet uitglijdt of valt
• Doe geen zwaar lichamelijk werk
• Draag geen zware dingen
• Heeft u een kind dat u vaak optilt of draagt? Probeer dit minder te doen
• Let op hoe uw lichaam aanvoelt nadat u iets heeft gedaan. Bent u erg moe of heeft u meer pijn gekregen? En gaat dit niet snel over? Doe het dan rustiger aan. Vraag hulp bij de taken die te zwaar voor u zijn
• Blijf bewegen zolang dat mogelijk is. Het is belangrijk dat u uw spieren blijft gebruiken

Evenwicht tussen rust en bewegen

U moet een evenwicht vinden tussen rust en bewegen. Het belangrijkste om op te letten: hoe lang duurt het voor u zich weer beter voelt? Als u tijdens een activiteit pijn krijgt, is dat niet altijd erg. De vraag is: hoe voelt u zich daarna? Als de pijn snel weer verdwijnt, is dat goed. Dan kunt u de activiteit blijven doen. Maar duurt het 1,5 dag of langer voordat u zich weer beter voelt? Dan was de activiteit te zwaar voor uw lichaam. Het is dan beter om de volgende keer een andere oplossing te zoeken. Bijvoorbeeld iemand anders vragen om de activiteit voor u te doen. Of de activiteit niet meer doen.

Een voorbeeld:

• U heeft een uur gefietst. Daardoor heeft u pijn gekregen en bent u erg moe. Pas na 3 dagen is de pijn minder en voelt u zich weer fit. Dat is te lang. Een uur fietsen was dus te zwaar voor uw lichaam
• Een paar dagen later gaat u een half uur fietsen. Ook nu krijgt u pijn en bent u moe. Maar na 1 dag is de pijn al bijna weg en bent u niet moe meer. Dat is goed. Dit betekent dat u vaker een half uur kunt gaan fietsen. Dit is goed voor uw lichaam, want zo traint u uw spieren

Tips voor verschillende situaties

Zitten

Lang zitten is niet goed als u bekkenklachten heeft. Het is het beste als u zitten afwisselt met lopen en liggen. Vaak is zitten ook pijnlijk. Probeer zelf uit welke stoel u het fijnste vindt. Dat kan een harde stoel zijn of juist een zachte, een hoge of lage stoel, een eetkamerstoel, tuinstoel, bureaustoel enzovoort. Het kan ook fijn zijn om op een fitnessbal te zitten.

Staan

Blijf niet te lang achter elkaar stilstaan. Wissel staan af met lopen.

Trappen lopen

Kunt u moeilijk trappen lopen door de bekkenpijn? Probeer dan een andere manier:

• Neem 1 trede per keer. Zet eerst allebei uw voeten op de trede. Pas als u weer stevig staat, neemt u de volgende stap
• Loop achteruit de trap op en af
• Ga zittend de trap op en af

Liggen en slapen

Als u op uw zij ligt, kunt u een kussentje tussen uw knieën en enkels leggen. Houd uw knieën bij elkaar als u zich omdraait.

Uit bed komen

Heeft u moeite om uit bed te komen? Rol eerst op uw zij, met uw knieën tegen elkaar aan. Steek dan uw voeten uit het bed. Nu kunt u zich met uw armen opduwen, totdat u rechtop zit. Daarna kunt u opstaan.

Aankleden en uitkleden

Uw kleren of schoenen aantrekken is vaak lastig als u bekkenklachten heeft. Het helpt om dit zittend te doen. Als u zit, is de kans kleiner dat u uw evenwicht verliest. Het kan ook helpen om instapschoenen te dragen. Die kunt u makkelijker aan- en uitdoen.

Seks

Zorg dat u uw benen niet te ver spreidt. Zoek een houding waarin u geen pijn in uw bekken heeft. Bijvoorbeeld op uw zij liggen.

In de keuken werken

Klusjes zoals eten koken en afwassen kunnen zwaar zijn als u bekkenpijn heeft. Maak het makkelijker door op een kruk met wieltjes te zitten. Zo kunt u zich door de keuken rollen terwijl u zit. Dat is minder zwaar dan steeds gaan zitten en staan. Duw de kruk alleen naar achteren met uw voeten, niet naar voren.

Autorijden

Rijdt u zelf auto? Soms moet u daarbij snelle bewegingen maken met uw voeten. Bijvoorbeeld als u plotseling moet remmen. Dit kan pijnlijk zijn. En soms lukt het helemaal niet meer. Let daarop voordat u gaat autorijden.

Heeft u problemen om in de auto te stappen? Leg dan vóórdat u instapt een plastic zak op de stoel. Ga hierop zitten terwijl uw benen nog buiten de auto zijn. Houd uw knieën bij elkaar en trek met een draaibeweging uw benen naar binnen. Als u goed zit, haalt u de plastic zak weer weg. Laat de plastic zak niet liggen tijdens het autorijden.

Bij het uitstappen kunt u hetzelfde doen. Leg de plastic zak weer onder uw billen. Houd uw knieën bij elkaar, draai uw benen en strek ze de auto uit. Draai uw lichaam in dezelfde richting. Als u recht zit, kunt u voorzichtig opstaan.

Rust

Zorg ervoor dat u voldoende uitrust. Wissel rust af met beweging. Als u lang niet beweegt, maakt dat de klachten vaak erger. Maar als u te veel doet zonder tussendoor te rusten, worden de klachten ook erger. U moet een goed evenwicht vinden tussen rust en beweging. Hoeveel rust en hoeveel beweging u nodig heeft, is voor iedereen anders.

Meest gestelde vragen

Kan het helpen om een bekkenband te dragen?

Een bekkenband is een tijdelijk hulpmiddel om de spieren in uw bekken te ondersteunen. De band zit om de heupen en over het schaambeen. U kunt de bekkenband dragen tijdens de zwangerschap voor extra steun. Dit kan fijn zijn bij activiteiten die zwaar zijn voor uw bekken, zoals wandelen, winkelen en huishoudelijk werk. Een bekkenband kan helpen om minder pijn te hebben, maar de bekkenklachten zelf verdwijnen er niet door.

Wordt de pijn erger tijdens de bevalling?

Nee, u hoeft niet bang te zijn dat de pijn erger wordt door de bevalling. Uw bekken is goed voorbereid op de geboorte van uw kind. Door de zwangerschapshormonen is het elastischer geworden, zodat de bevalling soepel kan gaan.

Ben ik na de bevalling meteen van mijn pijn af?

Uw klachten zullen na de bevalling niet meteen voorbij zijn. De banden in uw bekken hebben tijd nodig om weer steviger te worden. Blijf daarom ook na de bevalling voorzichtig. Zorg ook nu voor een goed evenwicht tussen uitrusten en bewegen. Blijf de eerste week na de bevalling veel in bed om uit te rusten. Ga pas zitten en staan als dit goed voelt voor uw bekken.
Kan ik bij een volgende zwangerschap weer last krijgen van bekkenklachten?
Ja, u kunt opnieuw bekkenklachten krijgen als u weer zwanger wordt. Maar vaak weten vrouwen bij een nieuwe zwangerschap beter hoe zij met hun klachten om moeten gaan. Dat kan helpen om de juiste maatregelen te nemen.

Heeft u vragen?

Stel uw vragen aan uw verloskundige of gynaecoloog. Zij kunnen u persoonlijk advies geven.

Meer informatie

Meer informatie over bekkenklachten vindt u bij:

• De Nederlandse Vereniging van Obstetrie en Gynaecologie (NVOG): www.degynaecoloog.nl
• Het Spine and Joint Centre Rotterdam: www.spineandjoint.nl