Hoe werkt de Centrale Sterilisatie Afdeling?
“Er mag absoluut geen infectie optreden”
Er gaat een hele wereld schuil achter de instrumenten die voor een operatie gebruikt worden. Instrumenten zijn bijvoorbeeld messen, scharen en tangen. We gebruiken wel miljoenen instrumenten binnen HMC. Je denkt hier als patiënt niet over na, dat hoeft ook niet, maar het is ontzettend belangrijk dat de instrumenten die voor jouw operatie gebruikt worden, volledig gereinigd, gedesinfecteerd en steriel zijn.
Frank en Shafiek van de Centrale Sterilisatie Afdeling van HMC Antoniushove namen ons mee in deze wereld.
Centrale Sterilisatie Afdeling? Au!
Als je mensen vraagt wat de Centrale Sterilisatie Afdeling (CSA) is, trekken ze al gauw een betrokken gezicht. Er wordt, door de naam, vaak gedacht dat deze afdeling te maken heeft met het steriliseren van personen. Niets is minder waar! Het doel van de CSA is om alle instrumenten die bij een operatie gebruikt worden, op een verantwoorde manier weer bij de volgende patiënt te kunnen gebruiken. “Het belang is groot. Je moet constant in gedachten houden dat je dit doet voor mensen die geopereerd worden. In geen enkel geval mag er dan een infectie optreden, hoe klein of groot de operatie ook is. Daar doen we het voor”, geven Shafiek en Frank aan. Maar hoe gaat dit in z’n werk? Er vinden 3 behandelingen plaats om de instrumenten uiteindelijk ‘steriel’ te mogen noemen.
Reinigen en desinfecteren
Allereerst komen de ‘vuile’ instrumenten die bij een operatie gebruikt zijn, binnen in de desinfectieruimte. Daar worden de instrumenten voorgespoeld en gescand in de computer, zodat de medewerkers precies weten welk net (metalen instrumentennet) ze voor zich hebben.
De instrumenten worden in elke fase gescand zodat je in het systeem kunt zien, waar de instrumenten zich bevinden. “Je kunt het zien als een track & Trace”, zegt Frank.
Deze netten worden vervolgens in de wasmachines gezet waar ze de eerste twee behandelingen ondergaan: reiniging en desinfectie. Deze wasmachines zitten tussen twee ruimtes ingebouwd (doorgeefsysteem) en zijn doorzichtig. Na een uurtje komen de netten aan de andere kant van de muur eruit.
Steriliseren
De medewerkers in de ‘inpakruimte’ halen de wasmachines leeg. Daarna worden de instrumenten door de medewerkers gesorteerd, gecontroleerd en geteld. “Het komt weleens voor dat een instrument kapot is. Dan wordt het naar de ‘instrumentenmaker’ gestuurd”, vertelt Shafiek.
Daarna worden de instrumenten teruggelegd, verpakt en dan gaan ze de sterilisator in. In deze machine worden de instrumenten door middel van stoom gesteriliseerd.
“De cirkel is weer rond”
In een volgende ruimte, komen de instrumenten er weer uit.
Aan de hand van allerlei cijfers en grafieken op de computer controleren de CSA-medewerkers het proces.
Tenslotte worden de netten in karren geplaatst en wordt de kar door een logistiek medewerker naar de juiste afdeling gebracht en daar in een steriele ruimte geplaatst. Hier halen de OK-assistenten of verpleegkundigen de juiste instrumenten op. “En zo is de cirkel weer rond”, geeft Frank aan.
“De mooiste gedachte die we met elkaar delen, ook met nieuwe medewerkers, is: stel je voor dat je moeder, vader, kind of een andere dierbare daar op de operatietafel ligt. Dan wil je dat er alles aan gedaan wordt om de operatie zo veilig mogelijk te laten verlopen. Met die gedachte en motivatie behandelen we iedere dag weer de instrumenten.”