Specialisten aan het woord
HMC ondersteunt onderzoek Maarten van der Weijden Foundation verbeteren behandeling van tongkanker
In HMC werken de kaakchirurgen Thomas Klein Nulent en Michaël Frank mee aan een belangrijk onderzoek voor een betere behandeling van tongkanker. Het onderzoek wordt gefinancierd door de Maarten van der Weijden Foundation. Deze stichting steunt kanker gerelateerde onderzoeken die bijdragen aan het vergroten van de kans op herstel en kwaliteit van leven.
Kaakchirurgen Thomas Klein Nulent en Michaël Frank gebruiken intra-orale echografie bij een patiënt met tongkanker – een nieuwe operatietechniek
Vanuit de operatie- en behandelkamers van HMC maken we de serie ‘Uitblinkers’: toegewijde medewerkers geven een kijkje achter de schermen van ons ziekenhuis waar de nieuwste behandelmethoden worden omarmd. Een plek waar bevlogen teams samenwerken, elkaar inspireren en grenzen verleggen om onze patiënten nog beter te helpen. Vandaag: een onderzoek naar het verwijderen van een tumor in de tong met behulp van echografie. Met deze operatietechniek kunnen de hoofd-hals chirurgen het verschil tussen tumorweefsel en gezond weefsel in beeld brengen.
‘Als chirurg wil je de tong sparen’
In HMC werken de kaakchirurgen Thomas Klein Nulent en Michaël Frank mee aan een belangrijk onderzoek voor een betere behandeling van tongkanker. Samen met initiatiefnemer UMC Utrecht en vooralsnog alleen het Rijnstate Ziekenhuis opereren ze een geselecteerde groep patiënten met de ‘echogeleide resectie’ methode. Uit dit onderzoek zal blijken of de tumor nauwkeuriger kan worden verwijderd door deze tijdens de operatie met echografie in beeld te brengen én direct na de operatie de snijvlakken met de echo te controleren.”
De eerste resultaten uit Utrecht laten zien dat minder patiënten een tweede behandeling hoeven te ondergaan, zoals een tweede operatie of aanvullende radiotherapie. Ook wordt niet meer ‘gezond’ weefsel weggenomen dan bij de gebruikelijke methode zonder echografie.
Het onderzoek wordt gefinancierd door de Maarten van der Weijden Foundation. Deze stichting steunt kanker gerelateerde onderzoeken die bijdragen aan het vergroten van de kans op herstel en kwaliteit van leven.
Tongkanker opereren met de echografie-methode
Vandaag opereren Thomas en Michaël een patiënte die geselecteerd is voor deelname aan het onderzoek. Patiënten kunnen niet zelf kiezen voor de ‘echografie-methode’. Voorafgaand aan de operatie wordt door loting bepaald of het echografie-apparaat bij de patiënt mag worden ingezet.
Michaël: “we kwispelden van enthousiasme toen we werden uitgenodigd om mee te doen aan dit onderzoek. Wij hebben namelijk de afgelopen jaren buiten de operatiekamer al ervaring opgedaan met deze techniek.”
Thomas en Michaël demonstreren het echografie-apparaat. Tijdens de operatie kunnen ze op het beeldscherm nauwkeurig meten of de tumor met voldoende ‘marge’ wordt weggesneden. Michaël heeft de ‘echo-probe’ in zijn hand.
Tweede operatie of aanvullende bestraling voorkomen
Het is 8 uur ’s ochtends in HMC Antoniushove. Op de operatietafel ligt de patiënte die geopereerd gaat worden aan tongkanker. Michaël stelt haar gerust. Over een kwartier gaat Michael samen met collega Thomas de patiënte opereren met de echografie-operatietechniek. Het apparaat staat al klaar. Een beeldscherm op wieltjes met een lange kabel. Aan het uiteinde van de kabel zit een kleine ‘echo-probe’. “Deze ‘probe’ is zo klein omdat het ook achterin de mond moet kunnen komen”, legt Thomas uit. “De ‘probe’ zorgt ervoor dat we tijdens de operatie ‘live’ het tumorweefsel van het gezonde tongweefsel op het beeldscherm kunnen onderscheiden.
‘Opereren is de beste manier om tongkanker te genezen, legt Thomas uit. ‘Als chirurg wil je zo goed mogelijk het kwaadaardig tumorweefsel verwijderen maar tegelijkertijd zo min mogelijk van de tong wegsnijden. Het is een belangrijk orgaan om goed te kunnen spreken en eten.”
Thomas en Michaël demonstreren het echografie-apparaat. Tijdens de operatie kunnen ze op het beeldscherm nauwkeurig meten of de tumor met voldoende ‘marge’ wordt weggesneden. Michaël heeft de ‘echo-probe’ in zijn hand.
‘Een goede keuze van Maarten’
Thomas: “We zijn echt trots dat wij met het hele hoofd-hals team van HMC aan dit onderzoek kunnen bijdragen. Dankzij alle betrokken collega’s in het ziekenhuis konden we snel het echoapparaat door de benodigde tests loodsen en als derde centrum van Nederland inzetten voor onze patiënten.”
Michaël: “In 2012 werkten Thomas en ik samen in het UMC Utrecht. Daar bespraken wij altijd bij de ochtendoverdracht, met een grote kan koffie, de nieuwste studies. Wat als we de echogeleide resectie methode, die al bij borstkankeroperaties wordt gebruikt, ook zouden kunnen inzetten voor tongkankeroperaties? Rob Noorlag, toen al een ambitieuze onderzoeker was erbij. “Ik schrijf wel een protocol”, zei hij.”
Vijf jaar later ontvangt Rob Noorlag, inmiddels zelf kaakchirurg, voor zijn onderzoek een prachtig bedrag van de Maarten van der Weijden Foundation.
Michaël: “wij denken dat deze operatietechniek veel verschil kan maken voor onze patiënten met tongkanker. Een goede keuze van Maarten.”
Letterlijk een gouden operatieteam op de OK van HMC
Meer informatie
Meer informatie over het onderzoek naar een betere behandeling van tongkanker is te vinden op de website van de Maarten van der Weijden Foundation
Het onderzoek naar het verbeteren van de behandeling loopt tot eind 2024.