Onderzoek acute duizeligheid op de SEH: klein symptoom, grote uitdaging
15 december 2025
Tussen twijfel en zekerheid: hoe twee jonge neurologen met de PROVIDE Trial de HINTS+ test onder de loep nemen
De PROVIDE Trial draait niet om de beste behandeling van plotselinge duizeligheid, maar onderzoekt iets minstens zo belangrijk: hoe kunnen patiënten met acute duizeligheid, zonder neurologische uitval, op de SEH snel en slim worden beoordeeld?
Voor artsen op de SEH is het een bekend spanningsveld. Het verschil tussen een onschuldige perifere duizeligheid en een cerebellaire beroerte is vaak flinterdun. En ondertussen tikt de klok.
Zet je een MRI in? Begin je direct met medicatie? Kostbare en ingrijpende keuzes voor de patiënt. Of vertrouw je op de eenvoudige HINTS+ test? Maar is die test eigenlijk wel zo eenvoudig? En hoe betrouwbaar is hij in handen van minder getrainde artsen?
Kortom: een herkenbaar dilemma waarin acute duizeligheid een verrassend complexe uitdaging vormt aan de poort van de spoedeisende hulp.
HINTS+ onder de loep
De HINTS+-test, naast de MRI, is momenteel het meest betrouwbare hulpmiddel om te bepalen of duizeligheid wordt veroorzaakt door een beroerte of door een goedaardige evenwichtsstoornis. De arts voert enkele tests uit en observeert daarbij nauwkeurig de oogbewegingen van de patiënt.
In de praktijk is de test minder eenduidig. Interpretatie kan lastig zijn, zeker voor minder ervaren artsen, en de toepassing verschilt per ziekenhuis. Ook ontbreken duidelijke referentiestandaarden en een landelijke richtlijn, waardoor diagnostiek van acute duizeligheid uitdagend blijft.
En precies daar komt de PROVIDE Trial in beeld.
Steun van ZonMw
De trial is het initiatief van Merel Verhagen en Adriaan Ros. In 2021 besloten zij – toen nog arts in opleiding – deze uitdaging aan te gaan. Hun doel: onderzoeken hoe goed de HINTS+ test en een MRI kunnen aantonen of een patiënt een herseninfarct heeft, en welke factoren dit het betrouwbaarst voorspellen.
Het uiteindelijke doel: een landelijke richtlijn en een beslismodel waarmee artsen patiënten met acute duizeligheid sneller, zekerder en evidence-based kunnen beoordelen.
Die onderzoeksvraag bleek raak. ZonMw beoordeelde het voorstel als zeer relevant.
Merel: “Onze vraag stond zelfs in de top twaalf van meest urgente onderzoeksvragen van de Nederlandse Vereniging voor Neurologie.”
Adriaan: “De lat ligt hoog. Er wordt echt reikhalzend uitgekeken naar wat wij vinden.”
Een database & gouden kist
Nu, bijna drie jaar later, hebben Merel en Adriaan een database van meer dan 800 patiënten uit 11 ziekenhuizen, zorgvuldig geselecteerd volgens de inclusiecriteria van de PROVIDE Trial en drie maanden gevolgd.
De gegevens werden beoordeeld door acht ervaren neurologen, die steeds de juiste diagnose bespraken. Adriaan: “Hun betrokkenheid en enthousiasme waren enorm; we kregen altijd snel reactie op onze vragen.”
Merel en Adriaan zitten als het ware op een kist vol goud: de ontbrekende gegevens waar de zorg al jaren op wacht. Ze zijn onmisbaar voor de dagelijkse praktijk en geven richting aan toekomstig, kosteneffectief beleid én betere zorg voor patiënten met acute duizeligheid.
Merel: “We zitten in de eindfase en zijn nu al die gegevens aan het ‘pinpointen’,” zegt ze, met een lichte zucht van opluchting.
Adriaan: “Het is nog vroeg voor harde conclusies, maar de nuances zijn al waardevol. We waren verrast dat de HINTS-test in de meerderheid van de gevallen onbetrouwbaar is en dat herseninfarcten vaker voorkwamen dan verwacht. Betere scholing en richtlijnen voor artsen die de HINTS-test uitvoeren, zijn hard nodig.”
Blik vooruit
Merel: “Dit is ons promotieonderzoek; volgend jaar hopen we te publiceren. Dit jaar verscheen al een artikel in het Tijdschrift voor Neurologie en Neurochirurgie. We werken niet fulltime aan het onderzoek: Adriaan rondde tijdens deze periode zijn opleiding tot neuroloog af. Drie jaar lang zijn we intensief bezig geweest en vaak dachten we terug aan de woorden van onze opleider, Korné Jellema: ‘Het is soms goed dat je van tevoren niet weet waar je aan begint.’
“Duizeligheid is misschien geen populair onderwerp binnen de neurologie, maar wij weten nu: het is veel spannender en uitdagender dan we ooit hadden gedacht.”
