Home/Specialismen/Onderzoeken en behandelingen/

Energie en balans bij niet-aangeboren hersenletsel (NAH)

Veel mensen met niet-aangeboren hersenletsel (NAH) merken dat ze minder energie hebben. Ook kost het vaak meer energie om gewone dingen te doen dan voor het letsel. Uw hersenen kunnen gevoeliger zijn voor prikkels zoals geluid, licht, drukte of emoties als u NAH heeft. Als u te veel doet, te weinig rust neemt of te veel prikkels krijgt, raakt u sneller overbelast. Daarom is het belangrijk dat u goed leert omgaan met uw energie. Hier vinden u en uw naasten tips die daarbij helpen.

Lees meer

Specialismen en team

Ergotherapie

Afspraak en contact

Als het nodig is, schakelt uw behandelend arts of de verpleegkundige de ergotherapeut in. Deze komt bij u langs op de verpleegafdeling.

Locatie

Direct naar:

Over energie en balans bij niet-aangeboren hersenletsel (NAH)

Wat is niet-aangeboren hersenletsel?

Niet-aangeboren hersenletsel (NAH) is schade aan de hersenen die ontstaat na de geboorte. Deze schade kan bijvoorbeeld komen door een ongeluk, een beroerte, kanker of een infectie. Maar er kan ook een andere reden zijn waardoor u NAH heeft.

Belasting en belastbaarheid

Als u NAH heeft, is er een balans nodig tussen wat u doet (belasting) en wat u aankunt (belastbaarheid).
Als u goed let op deze balans, voorkomt u dat u over uw grenzen gaat en bijvoorbeeld te moe wordt.

Belasting = alles wat energie kost
Denk aan:

In het ziekenhuis	Weer thuis
Bezoek krijgen	Huishoudelijke taken
Douchen	Reizen
Therapie krijgen	Werken of vrijwilligerswerk
Lopen over de gang / geluiden vanaf de gang	Contacten met vrienden of familie
Televisie kijken	Het plannen van de dag of week

Belastbaarheid = hoeveel u op dat moment aankunt
Dit hangt af van:

Slaap en rust
Gezondheid en conditie
Stress of emoties
Prikkels uit de omgeving

Let op: Uw belastbaarheid kan per dag (of zelfs per uur) anders zijn. Het is normaal dat dit niet altijd hetzelfde is.

Tips voor het omgaan met energie

Plan uw dag

Wissel activiteiten af met momenten van rust.
Verdeel grote activiteiten in kleinere stappen.
Bepaal welke dingen het belangrijkst zijn en plan wanneer u deze het best kunt doen.

Neem pauzes vóórdat u moe bent

Wacht niet tot u uitgeput bent om te rusten.
Meerdere keren kort rusten werkt beter dan 1 lange pauze.

Gebruik een week- of dagplanning

Zo houdt u overzicht en voorkomt u overbelasting.
Staat er een grote activiteit (bijvoorbeeld een onderzoek) gepland? Neem dan voor én na die activiteit genoeg rust.
Denk na over welke activiteiten energie geven.

Leer uw grenzen kennen en bewaken

Wees eerlijk tegen uzelf en anderen over wat wel en niet lukt.
Pas de activiteit aan. Bijvoorbeeld: doe iets zittend in plaats van staand. Zo bespaart u energie.

Vraag hulp als het nodig is

Het is niet erg om hulp te vragen. Samen gaat het vaak beter.
De zorgverleners kunnen met u meedenken.

Over het verwerken van prikkels bij NAH

Door hersenletsel komen prikkels soms anders binnen. U kunt sneller overprikkeld raken. Dat betekent dat uw hersenen moeite hebben om informatie te verwerken.

Voorbeelden van prikkels:

Geluiden (stemmen, alarm van het infuus, muziek)
Beweging of drukte om u heen
Licht (fel licht, beeldschermen)
Gevoelens of stress

Wat kunt u doen bij overprikkeling?

Zoek een rustige plek op
Doe uw ogen dicht of zet een zonnebril op tegen licht. Gebruik oordoppen of een koptelefoon tegen geluid
Plan momenten met weinig prikkels in uw dag
Doe 1 ding tegelijk

Bespreek met uw ergotherapeut of andere behandelaar hoe u prikkels beter kunt leren herkennen en ermee om kunt gaan.
Probeer u niet af te sluiten van alle prikkels. Als u gewend raakt aan een omgeving zonder prikkels, wordt het moeilijker om later weer om te gaan met prikkels.

Prikkels op de verpleegafdeling

Ook op de verpleegafdeling kunnen prikkels veel invloed hebben op het herstel. Voor mensen met NAH kan een ‘rustige’ omgeving toch nog te druk zijn voor de hersenen.

Voorbeelden van prikkels op de kamer:

De televisie die aanstaat
Gesprekken tussen familie, artsen of verpleegkundigen
Meerdere mensen die tegelijk praten
Zorgverleners die onverwacht de kamer binnenkomen
Achtergrondgeluiden of piepjes van apparaten

Wat kunt u als patiënt doen?

Houd de omgeving zo rustig mogelijk.
Zet de tv en radio maar kort aan.
Probeer iedere dag op ongeveer dezelfde tijd te gaan slapen en wakker te worden.
Probeer de juiste voedingsstoffen binnen te krijgen om uw lichaam genoeg energie te geven. U kunt hierover tips krijgen van de diëtist.
Overleg met de verpleegkundige als u twijfelt.

Wat kunt u als naaste doen?

Voer gesprekken het liefst buiten de kamer
Vraag of de patiënt rust nodig heeft
Stel niet te veel vragen aan de patiënt. Dit kan voelen als een test en veel energie kosten
Blijf niet te lang op bezoek. Of ga regelmatig ook even de kamer uit
Overleg met de verpleegkundige als u twijfelt

Rust in de omgeving is geen luxe, maar een belangrijk onderdeel van herstel.

Vragen en begeleiding

Omgaan met NAH vraagt tijd, aanpassing en begrip – van uzelf en van de mensen om u heen. Goed omgaan met uw energie helpt u om uw dag beter in balans te houden. Geef uzelf de tijd om dit te leren, heb geduld en wees niet te streng voor uzelf.

Heeft u vragen of behoefte aan begeleiding? Bespreek het met uw ergotherapeut of een andere behandelaar.

Meer informatie

Kijk op Overprikkeling bij hersenletsel / Gevolgen | Hersenletsel-uitleg.nl

U komt ook op deze webpagina als u de QR-code hieronder scant met de camera van uw mobiele telefoon:

Broodkruimels