Behandeling van een hersentumor met 6 weken chemoradiatie

• De medicijnen tegen kanker, temozolomide, kunnen u misselijk maken. Soms moet u ervan overgeven. Daarom krijgt u medicijnen tegen de misselijkheid.
• De medicijnen kunnen ook invloed hebben op uw bloedcellen en het beenmerg. In uw bloed zitten witte bloedcellen, rode bloedcellen en bloedplaatjes. Deze cellen helpen u gezond te blijven. Door de medicijnen kunt u een tekort krijgen aan witte bloedcellen, bloedplaatjes en rode bloedcellen. De problemen met deze bloedcellen houden meestal op na het stoppen met de temozolomide:
  • Als u te weinig witte bloedcellen hebt, kunt u sneller ziek worden door een infectie. Als u tijdens de bestraling elke dag het medicijn dexamethason neemt, is het risico op een infectie groter. U kunt dan een infectie van de longen krijgen. U krijgt daarom tijdens de chemoradiatie een medicijn (antibiotica) om deze luchtweginfectie tegen te gaan. Als u koorts krijgt, kan het nodig zijn om extra antibiotica te geven.
  • Als u te weinig bloedplaatjes heeft, kunt u sneller bloedingen krijgen. Bij een tekort aan bloedplaatjes krijgt u soms extra bloedplaatjes via een infuus (slangetje) in de arm.
  • Als u erg moe wordt tijdens de behandeling, kan dit betekenen dat u te weinig rode bloedcellen heeft. Soms moeten we u dan bloed geven.
• Bij koorts (boven 38 graden), blauwe plekken of als u zich ziek voelt, moet u contact opnemen met uw dokter of verpleegkundig specialist.
• Soms zijn er andere bijwerkingen, zoals problemen met de lever. Als deze problemen ernstig zijn, moeten we soms (tijdelijk) stoppen met de behandeling.

Hoe werkt de bestraling?

Met bestraling beschadigen we de kankercellen. Daardoor kunnen ze zich niet meer goed delen. Ook gezonde cellen worden geraakt door de bestraling, maar deze herstellen beter dan tumorcellen.

De kankercellen gaan langzaam dood door de bestraling. Zelfs na de laatste bestraling blijft de behandeling nog een tijd doorwerken. Het resultaat van de bestraling kunnen we daardoor pas na weken of maanden goed zien.

Hoe werkt de chemotherapie?

Chemotherapie is een behandeling met medicijnen die de kankercellen doodmaken of de groei van de kanker afremmen. U krijgt chemotherapie via capsules (een soort pillen).

Uw lichaam maakt steeds nieuwe cellen. Kankercellen delen zich veel sneller dan normale cellen. Chemotherapie remt deze snelle groei van het aantal kankercellen. De cellen in de tumor gaan dood en uw lichaam ruimt ze op. Het doel is om de tumor zo lang mogelijk te remmen.

We berekenen de dosis temozolomide die u krijgt heel precies op basis van uw lengte en gewicht. De dosis tijdens de chemoradiatie is lager dan de dosis bij de extra chemokuren die u hierna krijgt.

Welke afspraken heeft u rond de chemoradiatie?

Afspraak met de neuroloog

Voor de behandeling heeft u een afspraak met de neuroloog. Deze dokter bespreekt de uitslag van het weefselonderzoek met u. De neuroloog zal ook vragen hoe het met u gaat en wat uw klachten zijn. Daarnaast zal de neuroloog u onderzoeken. Deze dokter bespreekt verder met u hoe we u kunnen behandelen.

U heeft na de chemoradiatie weer een afspraak met de neuroloog. Als het nodig is, kunt u ook eerder een afspraak krijgen met de neuroloog.

Afspraak met de verpleegkundig specialist

Na het gesprek met de neuroloog heeft u vaak een gesprek met de verpleegkundig specialist.
De verpleegkundig specialist bespreekt de behandeling met u. Speciale aandacht is er voor het innemen van de chemotherapie capsules. Ook rekent de verpleegkundig specialist uit hoeveel medicijn u elke dag moet slikken. Ze zorgt daarna voor een recept voor de capsules.

U kunt aan de verpleegkundig specialist al uw vragen stellen. Zij houdt verder in de gaten of uw behandeling goed gaat.

In de 3e en 6e week van uw behandeling heeft u weer een afspraak met de verpleegkundig specialist om te kijken hoe het gaat.

Afspraak met de radiotherapeut

Voor de behandeling heeft u een afspraak met de radiotherapeut. De radiotherapeut is de dokter die de bestraling doet. De radiotherapeut vertelt u onder andere hoe lang de behandeling duurt en hoe vaak u per week bestraald wordt. U hoort verder van welke bijwerkingen u last kunt krijgen en welke voorbereidingen nog nodig zijn voor de bestraling.

We proberen op dezelfde dag een afspraak te maken voor het aanmeten van een masker voor de bestraling. Dit masker zorgt ervoor dat u elke dag in dezelfde houding bestraald wordt. Op het masker worden lijnen getekend om de bestraling goed te richten. Daarna krijgt u een CT-scan (onderzoek met röntgenstralen). Soms maken we ook nog een MRI-scan (onderzoek met magnetisch veld en radiogolven).

Het maken van het masker duurt ongeveer 15 minuten en doet geen pijn.

Tijdens de bestraling heeft u elke week een gesprek met de radiotherapeut over hoe het gaat. U kunt tijdens dit gesprek vragen stellen en aangeven waarvan u last heeft.

Hoe gaan de 6 weken chemoradiatie?

• U krijgt 30 bestralingen verspreid over 6 weken, alleen doordeweeks (dus niet in het weekend).
• Op de eerste dag van de bestraling begint u met het innemen van temozolomide capsules. Deze capsules neemt u elke dag in, ook in het weekend.
• U moet elke dag antibiotica (Cotrimoxazol) innemen om een luchtweginfectie te voorkomen.
• We adviseren u om de eerste 3 dagen van de behandeling 1 tablet in te nemen tegen misselijkheid. Als dat nodig is, mag u ook nog een 2e tablet per dag innemen.
  Als u zich misselijk blijft voelen, kunt u deze tabletten ook na de eerste 3 dagen nemen.
• Iedere week controleren we uw bloed.

Overzicht behandeling

Inname van de temozolomide capsules tijdens de bestraling

• Tijdens de bestraling moet u de temozolomide elke dag 1 uur voor de bestraling innemen.
• In het weekend en andere dagen waarop u geen bestraling krijgt, neemt u de capsules ’s ochtends in. Ook dan neemt u 1 dosis per dag.
• Neem de capsules in met water, kauw niet op de capsules en maak deze niet fijn.
• Vanaf 1 uur voor tot 1 uur na het innemen van de capsules mag u niets eten of drinken, behalve water.
• Neem geen nieuwe capsules in als u moet overgeven.

Voorbeeld inname temozolomide

Dag waarop u bestraling krijgt:

Optie 1: U slikt medicijnen tegen de misselijkheid
10.00 uur anti-misselijkheid (ondansetron). Hierna mag u niet eten en drinken (behalve water) <-> 11.00 uur temozolomide <->12.00 uur bestraling (hierna mag u weer eten en drinken)

Optie 2: U slikt geen medicijnen tegen de misselijkheid
10.00 uur start niet eten/drinken, u mag wel nog water drinken <-> 11.00 uur temozolomide <-> 12.00 uur bestraling (hierna mag u weer eten en drinken)

In het weekend:

Optie 1: U slikt medicijnen tegen de misselijkheid
07.00 uur anti-misselijkheid (ondansetron) en/of licht ontbijt. U mag hierna niet meer eten en drinken (behalve water) <-> 08.00 uur temozolomide <->09.00 uur eten en drinken mag weer

Optie 2: U slikt geen medicijnen tegen de misselijkheid
07.00 uur temozolomide, u mag niet eten/drinken <-> 08.00 uur eten en drinken mag weer

Hoe gaan de chemokuren na de chemoradiatie?

• Na de chemoradiatie krijgt u 4 weken rust. Daarna start de extra chemotherapie van 6 kuren van 28 dagen.
• Voor de start van de chemokuren en tijdens de chemokuren heeft u afspraken met de neuroloog en de verpleegkundig specialist. Hieronder ziet u het schema voor deze afspraken.Na kuur 3 en 6 krijgt u een MRI-scan (onderzoek met magnetisch veld en radiogolven) om te kijken hoe de tumor is veranderd. Na elke MRI-scan heeft u een afspraak met de neuroloog en verpleegkundig specialist.Na de behandeling krijgt u nog elke 3 maanden een MRI-scan.

Overzicht afspraken:

Bij elke kuur slikt u 5 dagen temozolomide en daarna 23 dagen niet. Hieronder staat een schema dat dit laat zien.

Neem tijdens de dagen waarop u temozolomide inneemt ook medicijnen in tegen de misselijkheid. Als u overgeeft mag u de dosis temozolomide NIET opnieuw innemen.

Temozolomide kuur in een schema van 28 dagen

Voorbeeld inname temozolomide
07.00 uur: anti-misselijkheid (evt. met licht ontbijt). Hierna mag u niet eten en drinken (behalve water)  <-> 08.00 uur: temozolomide <-> 09.00 uur: weer eten en drinken

• De dosis temozolomide is tijdens de extra chemokuren hoger dan tijdens de chemoradiatie. Ook is de dosis bij de 2e chemokuur meestal hoger dan bij de 1e chemokuur. Vanaf de 2e chemokuur blijft de dosis hetzelfde. De verpleegkundig specialist berekent de dosissen.
• Tijdens iedere kuur moet u 2x bloed prikken: 1x na 21 dagen in de kuur en 1x voor de start van de volgende kuur. U begint pas met een nieuwe kuur nadat u (telefonisch) contact heeft gehad met de verpleegkundig specialist over de uitslagen van het bloedonderzoek.

Vragen over de behandeling?

Bij vragen kunt u van maandag tot vrijdag tussen 09.00-12.00 uur en 13.00-16.00 uur bellen met de verpleegkundig specialist. U bereikt de verpleegkundig specialist via het eerder meegegeven nummer of via het telefoonnummer van de polikliniek Neurologie: 088 979 43 60.