Colonoscopie:

Over colonoscopie:

onderzoek van de dikke darm – voorbereiding met extra dosis Pleinvue

Een colonoscopie of coloscopie is een onderzoek van de dikke darm. Voor dit onderzoek moet uw darm goed schoon zijn. Daarom krijgt u het laxeermiddel Pleinvue. In uw geval heeft de arts aangegeven dat u een extra, 3e dosis moet nemen van laxeermiddel Pleinvue. Hier leest u meer over het onderzoek en de voorbereiding voor het onderzoek.

Belangrijk om te weten Gebruikt u medicijnen? Lees dan de informatie in het hoofdstukje ‘Uw medicijnen en het onderzoek’ goed door. Lees de informatie over ‘Voorbereiding van uw dikke darm’ goed door. Als de voorbereiding niet goed gaat, kan het onderzoek niet doorgaan.

Wat is een colonoscopie

Een colonoscopie heet ook wel een coloscopie. Het is een onderzoek waarbij we de binnenkant (het slijmvlies) van de dikke darm bekijken. We gebruiken voor dit onderzoek een endoscoop. Een endoscoop is een flexibele, bestuurbare slang met een ingebouwde videocamera. We schuiven de endoscoop via uw anus in de dikke darm.

We kunnen met het onderzoek verschillende afwijkingen vinden in uw dikke darm. Bijvoorbeeld ontstekingen, zweren, bloedingen, vernauwingen, goedaardige en kwaadaardige gezwellen.

Soms doet een MDL-arts (Maag-, Darm- en Lever-arts) dit onderzoek. Het kan ook dat een verpleegkundig endoscopist de colonoscopie doet. Een verpleegkundig endoscopist is een verpleegkundige die is opgeleid om darmonderzoeken te doen. 2 verpleegkundigen helpen de MDL-arts of verpleegkundig endoscopist bij het onderzoek.

Uw afspraak

U heeft een afspraak voor een colonoscopie. Wij vragen u om 15 minuten voor de afgesproken tijd op de afdeling Endoscopie te zijn.
Het onderzoek gebeurt op de afdeling Endoscopie in HMC Antoniushove of HMC Westeinde. Het ziekenhuis waar u moet zijn, staat op de afsprakenkaart.

Moet u in HMC Antoniushove zijn? Dan is de afdeling Endoscopie op de 4e verdieping. U bereikt de afdeling via lifthal Rood.

Moet u in HMC Westeinde zijn? Dan is de afdeling Endoscopie op de 2e verdieping. U bereikt de afdeling via lifthal Rood.

Als u niet kunt komen

Kunt u op de afgesproken tijd niet komen? Bel dan uiterlijk 24 uur voor de afspraak met de afdeling Endoscopie om uw afspraak af te zeggen of te verplaatsen. Dit kan op maandag tot en met vrijdag tussen 08.30 en 16.30 uur via telefoonnummer 088 979 43 37. Belt u niet of te laat af? Dan moeten we helaas kosten in rekening brengen.

Voorbereidingen voor het onderzoek

Bij de bevestiging van uw afspraak kreeg u een recept voor laxeertabletten Bisacodyl en het laxeermiddel Pleinvue. Wij raden u aan om dit recept direct af te geven bij de apotheek. Een goede voorbereiding voor dit onderzoek is namelijk erg belangrijk. De hele dikke darm moet schoon zijn. Alleen dan kunnen we uw dikke darm goed bekijken.

Hieronder leest u wat u wel en niet moet doen. Lees de aanwijzingen goed door en doe wat hier staat. Bel met de afdeling Endoscopie als u nog vragen heeft.

Als u een stoma heeft

Heeft u een stoma? Neem dan contact op met de stomaverpleegkundige van het ziekenhuis. De verpleegkundige geeft u dan speciaal stomamateriaal dat u kunt gebruiken bij het laxeren.

Verdoving

U krijgt voor het onderzoek een roesje. Een roesje is een licht slaapmiddel, soms in combinatie met een pijnstiller. Door het roesje voelt u zich meer ontspannen. U krijgt het roesje door een infuusnaald in uw arm of hand.

Zorg dat iemand u na het onderzoek naar huis kan brengen. Door het roesje kunt u minder snel reageren. Daardoor is het niet veilig als u alleen naar huis gaat. Als niemand u naar huis kan brengen, kunnen we u het roesje niet geven en kan het onderzoek niet doorgaan. Meer informatie over het roesje vindt u op de webpagina ‘Onderzoek met een roesje op de afdeling Endoscopie’.

Als u ook een maagonderzoek (gastroscopie) krijgt

Krijgt op dezelfde dag een colonoscopie en een maagonderzoek (gastroscopie)? Dan moet u alle instructies hieronder over de voorbereiding en het dieet gewoon opvolgen.

U krijgt de onderzoeken direct na elkaar. Voor het maagonderzoek is geen verdoving van de keel nodig, omdat u al een roesje krijgt.

Uw medicijnen en het onderzoek

Als u medicijnen gebruikt, moet u deze uiterlijk innemen 2 uur voordat u begint met het drinken van het laxeermiddel.

Slikt u orale anticonceptie (‘de pil’)? Dan kan het zijn dat u minder goed bent beschermd tegen zwangerschap in de periode waarin u het laxeermiddel gebruikt.

Gebruikt u vezelpreparaten (bijvoorbeeld Metamucil, Volcolon, Fiberform, Stimulance multi fibre mix)? Stop hier 1 dag vóór het onderzoek dan mee. Na het onderzoek kunt u de vezelpreparaten weer nemen.

Medicijnen tegen suikerziekte (diabetes)
Bent u diabetespatiënt? Neem dan contact op met de arts die u behandelt of met de diabetesverpleegkundige. Zij kunnen u vertellen hoe u uw medicijnen tegen diabetes moet nemen tijdens het laxeren en op de dag van het onderzoek zelf.

Bloedverdunnende medicijnen

Gebruikt u bloedverdunnende medicijnen? Laat dit dan weten aan de arts die het onderzoek heeft aangevraagd. Bloedverdunnende medicijnen zijn bijvoorbeeld Acenocoumarol, Fenprocoumon, Clopidogrel en Persantin. Maar ook de nieuwe antistollingsmiddelen Dabigratan, Rivaroxaban en Apixaban.

Uw arts zal met u bespreken of u tijdelijk moet stoppen met deze medicijnen. Is dat zo? Dan zal de arts u ook vertellen wanneer u moet stoppen.

Bent u aangesloten bij de Trombosedienst? Dan zal de Trombosedienst het tijdelijk stoppen met u regelen. U hoeft voor dit onderzoek niet te stoppen met Aspirine (acetylsalicylzuur) en Ascal (carbasalaatcalcium).

IJzertabletten
Door ijzertabletten wordt uw darmwand zwart. De arts kan de binnenkant van uw darm dan minder goed bekijken. Daarom moet u een week voor het darmonderzoek stoppen met het slikken van de ijzertabletten. Na het onderzoek mag u de ijzertabletten weer innemen.

Voorbereiding van uw dikke darm

Het is belangrijk dat uw dikke darm voor het onderzoek schoon is. Daarom moet u veel drinken, een dieet volgen en de voorgeschreven laxeermiddelen gebruiken. Hieronder vertellen we u meer over de voorbereiding van uw dikke darm.

Veel drinken

Drink vanaf 3 dagen voor het onderzoek zoveel mogelijk heldere dranken. Heldere dranken zijn bijvoorbeeld water, heldere vruchtensappen, thee, heldere gezeefde bouillon (zoals van een bouillonblokje) en ranja (maar niet rode ranja).

U moet ook steeds minimaal 500 ml drinken van deze heldere dranken terwijl u het laxeermiddel neemt. Meer hierover staat in het hoofdstukje ‘Stappenplan voorbereiding dikke darm’ hieronder. Het is belangrijk dat u niet steeds dezelfde heldere dranken drinkt. Wissel ze af. Drink minstens 1 keer heldere bouillon.

Laxeren van de darmen

Er mag tijdens het onderzoek geen ontlasting (poep) zitten in uw darmen. De arts kan uw dikke darm anders niet goed bekijken. Daarom maken we voor het onderzoek uw dikke darm leeg. Dit heet laxeren. Daarvoor gebruiken we laxeertabletten Bisacodyl en een speciaal drankje: het laxeermiddel Pleinvue.

Het verschilt van persoon tot persoon hoe snel het drankje werkt. Blijf na het opdrinken daarom in de buurt van een wc. Gebruik eventueel incontinentiemateriaal zoals luiers of speciale broekjes. In het hoofdstukje ‘Stappenplan voorbereiding dikke darm’ geven we meer uitleg over het nemen van het laxeermiddel.

Wanneer is de dikke darm goed schoon

De dikke darm is schoon als er alleen maar lichtgele en heldere vloeistof komt uit uw anus. Is dat bij u zo? Dan moet u nog steeds de hoeveelheden heldere drank drinken die we u hieronder voorschrijven.

Drinkt u minder? Dan blijkt de dikke darm bij het onderzoek vaak toch niet goed schoon te zijn. Hierdoor kunnen we niet alles goed zien. Ook kan het onderzoek hierdoor langer duren en meer pijn doen. Soms moet het onderzoek zelfs opnieuw gebeuren.

Hieronder ziet u hoe helder de ontlasting moet zijn. Vergelijk uw ontlasting met het laatste plaatje. Is uw ontlasting nog niet zoals het laatste plaatje? Drink dan nog extra heldere dranken tot uw ontlasting wel zo geel en helder is.

Stappenplan voorbereiding dikke darm

3 dagen vóór het onderzoek

Vanaf 3 dagen voor het onderzoek moet u een speciaal dieet volgen. Hieronder leest u wat u niet mag eten.

Wat mag u niet eten:

• Brood met zaden/pitten en volkorenbrood
• Volkoren en meergranen pasta en zilvervliesrijst
• Asperges, bleekselderij, zuurkool, snijbonen, sperziebonen, prei, doperwten, peulvruchten, taugé, mais, champignons, tomaten, ui, knoflook, spinazie, andijvie, paprika of rauwkost
• Sinaasappel, grapefruit, mandarijnen, kiwi’s, bramen, druiven, aardbeien, gedroogde vruchten, jam met pitjes, noten en pinda’s

2 dagen vóór het onderzoek

Om 22.00 uur moet u 2 tabletten Bisacodyl innemen met water.

1 dag vóór het onderzoek

Tot 09.00 uur mag u een licht ontbijt (beschuit, wit brood, bouillon) nemen.
Na 09.00 uur mag u niets meer eten, tot na het onderzoek.

Wel mag u zoveel heldere dranken drinken als u wilt. Heldere dranken zijn bijvoorbeeld water zonder koolzuur, thee en koffie zonder melk en suiker, helder appelsap, gezeefde en niet vette soep.

Tussen 13.00 en 14.30 uur: Neem 500 ml Pleinvue oplossing (dosis 1). Drink afwisselend de 500 ml Pleinvue oplossing en 500 ml heldere dranken. Drink rustig en neem minstens 90 minuten de tijd om alles op te drinken. In het kader hieronder leest u meer over hoe u de Pleinvue gebruikt en vindt u tips voor het innemen van de Pleinvue.

Tussen 18.30 en 20.00 uur: Neem 500 ml Pleinvue oplossing (opnieuw dosis 1). Drink afwisselend de 500 ml Pleinvue oplossing en 500 ml heldere dranken. Drink rustig en neem minstens 90 minuten de tijd om alles op te drinken. In het kader hieronder leest u meer over hoe u de Pleinvue gebruikt en vindt u tips voor het innemen van de Pleinvue.

Hoe gebruikt u de Pleinvue? U heeft 2 verpakkingen Pleinvue. In iedere verpakking van Pleinvue zitten 3 zakjes: dosis 1 (1 groot zakje) en dosis 2 (2 zakjes die aan elkaar zijn gelijmd). U neemt van allebei de verpakkingen Pleinvue dosis 1. Daarnaast neemt u van 1 van de verpakkingen de 2 zakjes van dosis 2. De andere 2 zakjes van dosis 2 gebruikt u niet. U lost voor gebruik de dosis op in 500 ml water. Bij dosis 2 moet u dus 2 zakjes Pleinvue oplossen in 500 ml water. Blijf roeren tot de Pleinvue is opgelost. Dit kan 10 minuten duren. U kunt de drankjes ook van tevoren klaarmaken. Bewaar de vloeistof dan in een afgesloten kan. Deze kan kunt u maximaal 6 uur bewaren in de koelkast. Tips voor het innemen van Pleinvue Drink de Pleinvue koud uit de koelkast voor een betere smaak. Doe eventueel een beetje limonadesiroop bij de dosis Pleinvue. Drink afwisselend de Pleinvue (500 ml) en heldere dranken (500 ml). Drink met kleine slokjes. Zo voorkomt u dat u misselijk wordt. Ook krijgt u dan minder snel een vol gevoel. Neem minstens 90 minuten de tijd om alles op te drinken. U mag tussen de 3 laxeer momenten onbeperkt heldere dranken blijven drinken. Hoe meer u drinkt, hoe schoner de darm wordt! Drink de Pleinvue eventueel met een rietje. De vloeistof komt dan wat verder in uw mond. Daardoor wordt u minder snel misselijk. Gebruik suikervrije kauwgom om een andere smaak in de mond te krijgen.

Dag van het onderzoek

± 5 uur voor het onderzoek: Drink eerst een kop thee. Neem daarna 500 ml Pleinvue oplossing (dosis 2 zakje A+B). Drink afwisselend de 500 ml Pleinvue oplossing en 500 ml heldere dranken. Drink rustig en neem minstens 90 minuten de tijd om alles op te drinken. In het kader hierboven leest u meer over hoe u de Pleinvue gebruikt en vindt u tips voor het innemen van de Pleinvue.
Vanaf 2 uur voor het onderzoek mag u niets meer drinken.

Wat neemt u mee naar het ziekenhuis

Op de dag van het onderzoek neemt u uw HMC-patiëntenpas mee naar het ziekenhuis. Bent u uw patiëntenpas vergeten of heeft u geen patiëntenpas? Laat dan alstublieft een pas maken bij de inschrijfbalie in de centrale hal.

Trek voor het onderzoek gemakkelijk zittende kleding aan. Laat sieraden en andere waardevolle zaken thuis. Het is handig om een tas mee te nemen. Hier kunt u uw kleding in bewaren tijdens het onderzoek.

Waar meldt u zich

Het onderzoek gebeurt op de afdeling Endoscopie. Meldt u 15 minuten vóór de afgesproken tijd bij de balie. Wij proberen u op de afgesproken tijd te helpen. Het kan gebeuren dat u toch moet wachten. Bijvoorbeeld door een spoedgeval. Wij vragen hiervoor uw begrip.

Het onderzoek

• De endoscopieverpleegkundige haalt u op uit de wachtkamer. Ze brengt u naar de voorbereidingskamer. Soms brengt de endoscopieverpleegkundige u direct naar de behandelkamer. Geef de ingevulde vragenlijst met daarop het telefoonnummer van uw begeleider aan de verpleegkundige.
• U kleedt zich voor een deel uit. Daarna gaat u op de brancard liggen. We bedekken uw onderlichaam. Uw kleding leggen we onderop de brancard.
• De verpleegkundige brengt een infuusnaald in. Ook sluit ze apparatuur aan via een knijpertje op uw oor of vinger. Met de apparatuur meten we uw bloeddruk en hoeveel zuurstof u heeft in uw bloed.
• Heeft u nog vragen over het onderzoek? Stel die dan gerust aan de verpleegkundige of de arts.
• De arts of de verpleegkundig endoscopist stelt een paar vragen aan u voor het onderzoek begint. De vragen gaan onder andere over de medicijnen die u gebruikt en de eventuele allergieën die u heeft. Dit noemen we de ‘time-out’ procedure.
• Daarna gaat u op uw linkerzij liggen. Trek uw knieën zo hoog mogelijk op.
• U krijgt via de infuusnaald het roesje (de verdoving).
• We brengen de endoscoop in via uw anus. We schuiven de endoscoop daarna langzaam verder naar binnen door de dikke darm. Hierna trekken we de endoscoop weer langzaam terug. Via de endoscoop blazen we lucht bij u naar binnen. Dit gebeurt om uw darm goed te kunnen bekijken. U kunt hiervan krampen in uw darmen krijgen. Waarschijnlijk laat u ook winden tijdens het onderzoek. Dat is heel normaal. Houd de winden vooral niet op. Doet u dit wel, dan kunnen de darmkrampen erger worden.
• Soms moet u tijdens het onderzoek draaien op uw rug of rechterzij.
• Soms duwt de verpleegkundige met de handen op uw buik. Dit doet de verpleegkundige om te zorgen dat de endoscoop niet opkrult in de darmen.
• We halen de endoscoop weg als het onderzoek klaar is.

Hoelang duurt het onderzoek

Het onderzoek duurt tussen de 30 en 45 minuten.

Mogelijke ingrepen tijdens het onderzoek

De arts kan instrumenten door de endoscoop inbrengen. Op die manier kan de arts een paar kleine ingrepen doen tijdens het onderzoek. Deze ingrepen zijn:

• Een stukje weefsel (biopt) afnemen: De arts kan stukjes weefsel weghalen uit de wand van de darm. Die stukjes weefsel onderzoeken we daarna in het laboratorium.
• Een poliep (meestal goedaardig gezwel) weghalen: De arts legt een metaaldraadje als een lus om de poliep heen. Hierna stuurt de arts een zwakke elektrische stroom door het metaaldraadje. Dit brandt de steel van de poliep weg. U voelt hier niets van. De poliep halen we uit uw lichaam en sturen we naar het laboratorium. Het laboratorium onderzoekt de poliep.
• Een bloeding of de oorzaak van een bloeding behandelen: Dit gebeurt soms met kleine nietjes. Het kan ook met een metaaldraadje. Door hier stroom door te sturen, brandt de arts het wondje dicht. U voelt hier niets van.
• Vernauwingen oprekken: Dit gebeurt met een langwerpige ballon.

Na het onderzoek

Na het onderzoek gaat u naar de uitslaapkamer. Hier komt u bij van het onderzoek. Gemiddeld blijft u 1 uur in de uitslaapkamer.

Als u goed wakker bent, mag u weer gewoon eten en drinken. U krijgt ontbijtkoek van ons die u onderweg naar huis kunt opeten. U mag ook zelf iets te eten meenemen als u liever iets anders eet.

Heeft u nog veel last van lucht in de darmen? Dan kunnen we een dun slangetje (‘een schoorsteentje’) in uw anus brengen. Daardoor kan lucht ontsnappen uit uw darmen. Als alles goed gaat, halen we het infuusnaaldje weg. Daarna mag u met uw begeleider naar huis.

Klachten na het onderzoek

Na het onderzoek hebben veel mensen nog een tijdje klachten. De eerste tijd na het onderzoek kunt u last hebben van buikpijn, darmkrampen, een opgeblazen gevoel en veel winden laten. Dit is normaal. Meestal komt dit door de lucht die we tijdens het onderzoek naar binnen hebben geblazen. Het is belangrijk dat u die lucht snel kwijtraakt. Dit doet u door winden te laten. De pijn is dan vaak snel weer weg.

Hebben we bij u poliepen weggehaald of biopten genomen? Dan kan het zijn dat u de eerste uren na het onderzoek wat bloed verliest. Tot enkele dagen na het onderzoek kunt u wat slijm en vocht verliezen via uw anus. Normaal gesproken houden deze klachten binnen enkele dagen vanzelf op.

Neemt u contact op met de afdeling Endoscopie (tijdens kantooruren) of met de Spoedeisende Hulp (avond en weekend) als:

• de klachten erger worden
• u koorts krijgt
• u bloed blijft verliezen
• u veel bloed verliest (bijvoorbeeld een kopje vol)
• u andere klachten heeft die u niet vertrouwt

De telefoonnummers vindt u hieronder.

Complicaties

Een complicatie is een medisch probleem dat soms gebeurt. We zullen de voor- en nadelen van het roesje (de verdoving) met u bespreken. Er is een kleine kans op complicaties door de medicijnen die u krijgt voor het roesje. Bijvoorbeeld problemen met ademhalen en hartstoornissen. Vooral mensen die ouder zijn dan 70 jaar en mensen met een hartaandoening en/of longziekte lopen hier risico op.

Complicaties door het onderzoek zelf komen heel weinig voor: bij ongeveer 2 op de 1.000 patiënten. De kans op een complicatie wordt groter als de arts tijdens het onderzoek een ingreep doet. 2 op de 100 patiënten krijgt dan last van een complicatie. Mogelijke complicaties zijn:

• De complicatie die het meest voorkomt, is een bloeding. Die bloeding kunt u krijgen tijdens of direct na het onderzoek. Maar het kan ook nog gebeuren in de eerste 2 weken na het onderzoek.
• Een zeldzame, maar heel ernstige complicatie is een darmperforatie. Dit is een gaatje of scheurtje in de wand van de darm. 1 op de 1000 patiënten krijgt deze complicatie. Door de darmperforatie kan ontlasting uit de darm in de buikholte komen. Hierdoor kunt u een buikvliesontsteking krijgen. Dit is gevaarlijk. Meestal moeten we u dan direct opereren.

Een bloeding en een darmperforatie komen vooral voor bij mensen die ontstekingen, vernauwingen of uitstulpingen (divertikels) in de darm hebben.

De uitslag

U krijgt direct na het onderzoek een voorlopige uitslag van ons. U krijgt die uitslag op papier of mondeling. De definitieve uitslag van het onderzoek krijgt u van de arts die het onderzoek heeft aangevraagd. U hoort de definitieve uitslag bij uw volgende bezoek aan de polikliniek.

Vragen

Heeft u nog vragen? Bel dan met de afdeling Endoscopie. U kunt ons bellen van maandag tot en met vrijdag van 08.30 tot 16.30 uur via telefoonnummer 088 979 43 37.

Buiten kantooruren kunt u bij spoed contact opnemen met de Spoedeisende Hulp van HMC Westeinde. U bereikt de Spoedeisende Hulp via telefoonnummer 088 979 23 80.