Radiotherapeuten van HMC krijgen hulp van kunstmatige intelligentie
Klinisch fysicus radiotherapie, Jean-Paul Kleijnen en radiotherapeutisch laborant Joke van der Klein bekijken de beelden die door AI gemaakt zijn.
22 augustus 2024
Kunstmatige intelligentie (AI) wordt nu ook binnen het Radiotherapiecentrum van HMC Antoniushove gebruikt. Bij het maken van het bestralingsplan voor prostaatkanker kan AI bepaalde handmatige handelingen op de computer uitstekend overnemen van de zorgprofessionals. De zorg wordt er efficiënter van waardoor zorgprofessionals hun medische kennis optimaal kunnen benutten voor het verder verbeteren van de bestralingsplannen.
Patiënten met prostaatkanker worden vaak bestraald om de tumor te behandelen. Om te voorkomen dat de omliggende gezonde organen, bijvoorbeeld de blaas, ook straling krijgen, wordt op de computer met speciale software een bestralingsplan gemaakt. Voordat het bestralingsplan kan worden gemaakt, geven de radiotherapeutisch laboranten eerst handmatig aan welke organen er zichtbaar zijn op de CT-scan van de patiënt. Een routinematige steeds terugkerende handeling. En laat AI nu juist voor dit onderdeel geknipt zijn.
Kunstmatige intelligentie heeft geen ogen
Radiotherapeutisch laboranten Joke van der Klein en Myrna Alders werken met AI. Joke: “Het handmatig intekenen van de organen op de computer kost ons ongeveer 15 minuten, AI doet dit in 35 seconden. Dat is tijdswinst. Na de druk op de knop zie je AI in beeld razendsnel rekenen. Met onze kennis en ervaring controleren we uiteraard altijd het resultaat van AI. Het is een balans tussen vertrouwen in AI én menselijke controle.”
In kleur de door AI ingetekende organen
AI heeft geen ogen. Hoe kan AI dan de organen herkennen op een CT-scan? Klinisch fysicus radiotherapie, Jean-Paul Kleijnen: “AI is als het ware getraind in het herkennen van organen en botstructuren op een CT-scan. Deze ‘kunstmatige intelligentie is nu gekoppeld aan onze software waarmee we onze bestralingsplannen maken. Doel van het bestralingsplan is dat de tumor de juiste hoge stralingsdosis ontvangt en de omliggende organen zo min mogelijk om schade aan gezond weefsel te voorkomen.”
Myrna: “We hebben de afgelopen periode uitgebreid getest met AI en onze processen aangepast. We zijn klaar om AI voor patiënten met prostaatkanker in te zetten. Ook gaan we kijken hoe we het voor andere kankersoorten kunnen gebruiken.”
Patiëntvriendelijk door rekentijdwinst
Kunstmatige intelligentie wordt in het Radiotherapiecentrum nu nog beperkt ingezet maar de ontwikkelingen van AI voor de medische zorg gaan snel. Jean-Paul: “In de toekomst willen we naar een situatie toe dat we AI ook gebruiken voor de ‘online behandeling’, als de patiënt op het bestralingstoestel ligt. Bestraling is precisiewerk waarbij elke millimeter telt. In het bestralingsplan staat uiterst nauwkeurig hoe lang en op welke plek de bestraling op de tumor gericht moet zijn. De patiënt moet tijdens behandeling dus in de juiste positie heel stil liggen op de bestralingstafel en vaak in een ongemakkelijke houding. Je wilt deze tijd voor de patiënt zo kort mogelijk laten duren. AI brengt in het bestralingsproces een grote rekentijdwinst met zich mee.”
“HMC is klaar voor deze volgende stap met AI omdat we de innovaties in de software op de voet volgen en daardoor direct kunnen inhaken op nieuwe beschikbare modules voor het verbeteren van onze bestralingsplannen.”
In kleur het bestralingsplan van de prostaat
De zorg blijft mensenwerk
Jean-Paul: “Werken met kunstmatige intelligentie blijft mensenwerk, wij controleren en monitoren steeds de uitkomsten van AI. Doet de software van AI nog wel wat wij denken dat hij doet? Ook nemen we duidelijk in onze werkwijze mee welke uitkomsten op AI zijn gebaseerd en goed zijn bevonden door de specialist.”
Joke: “AI levert ons nu tijdwinst op, doordat de routinematige taken overgenomen worden. Hierdoor kunnen we als zorgprofessionals onze medische kennis optimaal benutten om de uitkomsten van AI te controleren en hebben we extra tijd om ons op ingewikkelde medische situaties te richten.”